پديد آورندگان :
اندرودي، الهام دانشگاه تهران - دانشكدة معماري پرديس هنرهاي زيبا , اندرودي، الهام دانشگاه تهران - دانشكدة معماري پرديس هنرهاي زيبا , شيخي اينانلو، محمد دانشگاه تهران - دانشكدة معماري پرديس هنرهاي زيبا
كليدواژه :
روستاي پلكاني , ادبيات شفاهي آذربايجان , معماري بومي , فرهنگ عامه
چكيده فارسي :
فرهنگ عامه و ادبيات شفاهي بازتاب جلوه هاي متأثر از باورها، آداب و رسوم و زندگي عموم مردم در تعامل با جامعه و محيط طبيعي است. از سويي ديگر معماري بومي توسط مردم با انطباق بر روش ها و سنت هاي محلي پديد آمده و داراي ريشه-هاي مشترك با فرهنگ عامه است. هدف از اين مقاله مطالعۀ ادبيات شفاهي و فولكلور آذري و تحليل پيوندهاي آن با معماري بومي است. با اين هدف، بيش از 2500 نمونه از سروده هاي آذري به شكل دو بيتي ها، چيستان ها و ضرب المثل ها مورد مطالعه قرارگرفته اند و نمونه هايي كه به وصف معماري بومي پرداخته اند بررسي شده اند. سپس بر پايۀ برداشت هاي ميداني چند روستاي منتخب، بازتاب خصوصيات معماري بومي روستايي از جنبۀ منظر، بافت پلكاني و فضاهاي جمعي، خانه ها، و ساختار و جزييات در فضاسازي سروده ها تحليل شده است. در جمع بندي يافته ها، فضاي خانه به عنوان قلب زندگي داراي بيشترين فراواني در ميان سروده ها را داشته و تمامي اجزاي آن در فضاسازي ادبيات شفاهي منعكس شده است. اين مقاله در انتها با نقد كالبد بي هويت جديد روستا و كمرنگ شدن حافظه عامه نسبت به سروده هاي شفاهي، چنين نتيجه مي گيرد كه نگرش يكپارچه نسبت به فرهنگ عامه، مظاهر مختلف آنرا به هم پيوند ميزند تا تعلق خاطر متقابل مردم كه سبب پايداري فرهنگ اقوام ايراني از جمله منطقۀ آذربايجان شده است همچنان ادامه يابد. اين تحقيق به روش كيفي و بر مبناي مطالعات كتابخانه اي و برداشت ميداني زمينه اي صورت گرفته است.
چكيده لاتين :
Public culture reflects the beliefs and customs of people who interact
with aboriginal lifestyles in various manifestations, including oral
literature. In addition, local architecture has been developed in
interaction with society and the natural environment and has common
roots with popular culture. By adopting an interdisciplinary approach,
the current research seeks to investigate popular culture and local
architecture. The aim of this research is to scrutinize the reflection of
local architecture in popular Azerbaijani poetry. To this end, more
than 2,500 samples of couplets, riddles and proverbs have been
studied, and the poems that describe the native architecture have been
analyzed. Thus, based on field observations of selected villages, this
research has described the features of local architecture in terms of
landscape, texture of stairs and common areas, sections and house
elements, as well as structure and details of the space of the poems.
The compilation of the results shows that the space of the house, like
the heart of life, with its elements and parts, has the highest frequency
of the subject among the poems. The research has concluded that in
popular poems, the physical characteristics of local architecture are
poetically or metaphorically described. It seems that musicians have
perceived the intangible values of spaces and translated them beyond
the function or the physical body into a reflection of the culture of the
ecosystem. This research highlights the need for an integrated
approach to the preservation of cultural manifestations in forthcoming
approach, with the problem of diminishing the characteristics
described in the poems of Azerbaijan's new indigenous architecture
and progressive oblivion of poems in the spirit of the new generation.
