مقايسه ويژگي‌هاي جمعيت‌شناختي مصرف‌كنندگان متامفتامين با اپيوئيد در مركز ترك اعتياد: مطالعه موردي

Comparison of Demographic Characteristics of Methamphetamine versus Opioid Users in an Addiction Treatment Center: A Case Study

مقدمه: استفاده از اپيوئيد در ايران قدمتي طولاني دارد. در سال‌هاي اخير با تغيير الگوي مصرف مواد از سنتي به صنعتي، سوء مصرف محرك‌ها به ويژه متامفتامين افزايش يافته است. هدف از اين پژوهش مقايسه ويژگي‌هاي جمعيت‌شناختي مصرف‌كنندگان متامفتامين با اپيوئيد در مركز ترك اعتياد منتخب در شهر زاهدان بود. روش بررسي: اين پژوهش يك مطالعه توصيفي- تحليلي بود كه به صورت مقطعي در بازه زماني فروردين تا اسفند سال 1394 بر روي پرونده كليه مصرف‌كنندگان متامفتامين و يا اپيوئيد مراجعه كننده به مركز ترك اعتياد منتخب در شهر زاهدان كه به تعداد 156 نفر بودند، انجام شد. اطلاعات مورد‌نياز از مستندات پرونده بيماران جمع‌آوري گرديد. از آزمون‌هاي آماري تحليلي نظير Chi-square و رگرسيون لجستيك استفاده شد. داده‌ها در نرم‌افزار آماري SPSS نسخه 21 وارد و تحليل گرديد. يافته‌ها: اكثر افراد مورد مطالعه مذكر (89/7%)، كمتر از 35 سال (50/6%)، متأهل (59%)، شاغل (60/3%) و با سطح تحصيلات ابتدايي و يا بي‌سواد (35/9%) بودند. از لحاظ سني مصرف‌كنندگان متامفتامين در مقايسه با اپيوئيد به طور معناداري جوان‌تر بودند (P=0.004). اين دو گروه از لحاظ جنسيت (P =0.15), سطح تحصيلات (P=0.6) و وضعيت تأهل (P=0.94) تفاوت معناداري نداشتند. علاوه براين، از لحاظ وضعيت شغلي اكثر مصرف‌كنندگان متامفتامين برخلاف افراد وابسته به اپيوئيد، بيكار بودند (P = 0.01). بحث و نتيجه‌گيري: يافته‌هاي اين مطالعه نشان داد كه مصرف متامفتامين در مقايسه با اپيوئيد در افراد جوان‌تر و بيكار شيوع بيشتري دارد؛ لذا با مساعد كردن زمينه‌هاي فرهنگي و آموزشي و ايجاد اشتغال براي جوانان مي‌توان از بروز اين گونه ناهنجاري‌ها در جامعه پيشگيري كرد.

Background & Objectives: Opioid use has a long history in Iran. In recent years, with the changing pattern of drug use from traditional to industrial substances, the use of stimulants, especially methamphetamine has been increased. The aim of this study was to compare the demographic characteristics of methamphetamine and opioid users in a selected addiction treatment center in Zahedan city. Methods: This research was a cross-sectional descriptive-analytic study that was done in the period from April to March 2015 on the record of 156 users of methamphetamine or opioids referred to the selected addiction treatment center in Zahedan. The required information was collected from patients' records. Data analysis was done using chi-square and logistic regression and through SPSS software (version 21). Results: Most of the participants were male (89.7%), less than 35 years (50.6%), married (59%), employed (60.3%), illiterate or with primary education (35.9%). In terms of age, methamphetamine users were significantly younger than opioid users (P=0.004). The two groups did not have a significant difference in terms of gender (P =0.15), education level (P= 0.6) and marital status (P=0.94). In addition, in terms of job status, the majority of methamphetamine users, unlike opioid users, were unemployed (P = 0.01). Conclusion: The findings of this study showed that use of methamphetamine, in comparison to opioid, is more prevalent in younger and unemployed people; therefore, through promoting cultural and educational opportunities for youths, this kind of problems can be prevented.