بررسي اثر ميزان خشكسالي و گرد و غبار بر شيوع بيماري سل در شهرستان زابل

A study on the Effect of Draught and Dust Amount on the Prevalence of Tuberculosis in Zabol City

مقدمه: ســل يــك بيمــاري باكتريــال مــزمن است كه از طريق ريز قطرات تنفسي گلو و ريه افراد مبتلا به سل ريوي از طريق هوا به افراد ديگر منتقل مي‌شود. با توجه به خشكسالي در منطقه سيستان، افزايش درجه حرارت، وضعيت بارندگي، وزش طوفان‌هاي شديد و گرد و غبار بر ابعاد شيوع اين بيماري افزوده است. روش بررسي: اين پژوهش توصيفي– تحليلي در بازه زماني 1384 تا 1394 با استفاده از داده‌هاي هواشناسي و آمار 10 ساله مبتلايان به بيماري سل در شهرستان زابل، بر روي 62 بيمار مبتلا به سل كه درمان شده بودند، انجام شد. جهت شناخت عوامل مؤثر بر بيماري از پرسشنامه محقق ساخته‌ استفاده شد. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از آزمون‌هاي آماري تحليلي همبستگي پيرسون و رگرسيون استفاده شد. داده‌ها در نرم‌افزار آماري SPSS نسخه 22 وارد شد. يافته ­ها: بررسي داده‌هاي اقليم‌شناسي نشان‌ داد كه در 10 سال گذشته، سرعت وزش باد رو به افزايش بود و روند صعودي را طي نمود. بين مبتلايان به بيماري سل و ميانگين بارندگي سالانه همبستگي منفي وجود داشت ( P≤0.014 ). نتايج حاصل از آزمون رگرسيون نشان داد سرعت باد بر ميزان شيوع بيماري سل تا حد زيادي مؤثر بود (0/711=‌P). بحث و نتيجه‌گيري: جهـت كنتـرل بيمـاري سـل توصيه مي‌شود غربـالگري دوره‌اي منظم، آموزش مداوم، ارائه خـدمات و مراقبـت‌هـاي ويـژه بـه طـور جدي‌تري برنامه‌ريزي و اجرا گردد و تمهيدات لازم براي كنترل گرد و غبار از طرق مناسب از جمله مالچ پاشي، افزايش پوشش گياهي و نظير اين موارد انجام گيرد.

Background & Objectives: Tuberculosis is a chronic bacterial disease that can be transmitted from the affected persons to others through air when the airway and lung drops of patients are released in the air and inhalled by healthy ones. This disease has a high prevalence in Zabol/ Iran due to the drought, rainfall status, high temperature, severe storms and dusty condition in this region. Methods: This descriptive-analytical research was conducted from June 2005 to June 2015 using weather data and the 10-year statistics of tuberculosis patients in Zabol city, of whom 62 patients had been treated. A researcher-made questionnaire was used to identify the factors affecting the disease. Data analysis was done through SPSS22 software and using Pearson correlation and regression analyses. Results: Climatological data showed increasing rate of wind speed over the past ten years. There was a negative correlation between the prevalence of tuberculosis and mean of annual rainfall during the ten years (P≤0.014). The results of regression test showed that wind speed had been very effective in the prevalence of tuberculosis (P = 0.711). Conclusion: To control tuberculosis, regular periodic screening, continuous education and more serious plans for providing specialized care and services are recommended. Meanwhile, appropriate measures including mulching and increasing plant coverage of the region should be taken to control dust.