جنون در آموزه‌هاي طبي اسلام

Insanity in Medical Teachings of Islam

سابقه و هدف: آموزه­هاي طبي اسلام توصيه­هاي فراواني درباره‌ي سلامت جسم و جان دربردارد. بخشي از اين آموزه­ها درباره‌ي بيماري­هاي رواني از قبيل جنون است. اسلام دستور­هاي فراواني درباره‌ي مقابله با جنون دارد. سامان­دهي توصيه­هاي مزبور از يك سو و تبيين آنها از سوي ديگر از اهداف اين پژوهش است. روش كار: اين پژوهش از نوع كتابخانه‌يي است كه با جستجوي واژگاني نظير مجنون، جنون، جن و مسّ در متون ديني و با جستجوي عناوين پيش­گفته در پايگاه­هاي معرفي مقالات، به بررسي آن پرداخته شده است. در اين پژوهش همه‌ي مسائل اخلاقي رعايت شده است و نويسنده‌ي مقاله تضاد منافعي درباره‌ي آن گزارش نكرده‌ است. يافته‌ها: جنون در آموزه­هاي طبي اسلام در دو بُعد پيشگيري و درمان اشاره شده است. در اين آموزه­ها روش­هاي مادي و معنوي فراواني معرفي شده است كه مقاله‌ي حاضر آنها را بررسي؛ و در نهايت بيش از بيست روش معرفي كرده است. يافته­ها در حوزه‌ي جستجوي مقالات حاكي از آن است كه موضوع جنون در تحقيقات پژوهشگران تنها با صبغه‌ي فقهي، حقوقي، پزشكي و ادبي بررسي شده؛ و هيچ تحقيق جامعي تاكنون جنون را با رويكرد آموزه­هاي اسلامي بررسي نكرده است. نتيجه‌گيري: از نظر آموزه­هاي اسلامي جنون بيماري صعب‌العلاج و سهل‌التداركي است. راه­هاي پيشنهادي اسلام براي پيشگيري و درمان بيماري­ها به طور عام و جنون به طور خاص بسيار ساده، كم­هزينه و طبيعي است. ادعيه و راز و نياز با پروردگار در كنار تدبيرهاي عملي براي درمان و پيشگيري، مؤيد تجربيات روان‌شناسان است. در نهايت اينكه اسلام همه‌ي ابعاد وجودي انسان را مد نظر داشته؛ و در مقابله با بيماري‌ها به كرامت انسان اهميت ويژه­يي داده است.

Background and Objective: The medical teachings of Islam have numerous recommendations for the health of body and soul. Part of these teachings is about mental illnesses such as insanity. Islam has given many instructions to cope with insanity. Besides, organizing these recommendations and explaining them are the aims of this research. Method: This study is a library research which has reviewed for words such as "insane", "madness", "jinn" and "touching" in religious texts and also for the aforementioned keywords provided in the databases of articles. All ethical issues were observed in this study and the researcher declared no conflict of interests. Results: Insanity has been pointed out in the medical teachings of Islam in two dimensions of prevention and treatment. In these teachings, there are many material and spiritual methods presented that have been examined in the present paper and ultimately up to twenty methods have been introduced. Findings in the field of research suggest that the issue of insanity in the related literature has been investigated only from the jurisprudential, legal, medical, and literary viewpoints, and no comprehensive research has ever been done on insanity using the approach of Islamic medicine. Conclusion: In terms of Islamic teachings, insanity is a severe illness and it is easy to prevent. Proposed ways of Islam to prevent and treat illnesses in general and insanity in particular are simple, inexpensive and natural. Prayers and demanding needs of the Lord along with practical measures for treatment and prevention corroborate psychologists' experiences. and eventually, Islam has considered all aspects of human existence and has given special attention to human dignity when dealing with diseases.