مباني فكري نهضت آزادي در حوزه دين و سياست؛ با تاكيد بر انديشه مهندس بازرگان

با ايجاد فضاي باز سياسي پس از شهريور 1320 جريان ها و گروه هاي مختلفي با تمسك به انديشه ديني و تلفيق آن با دستاوردهاي غربي، به ارائه انديشه نوين ديني پرداختند كه بيشتر اين انديشه ها وامدار تفكرات غرب گرايانه بودند. از جمله اين جريان ها، نهضت آزادي به رهبري مهندس بازرگان بود. پژوهش حاضر با كالبد شكافي نگاه معرفت شناختي نهضت آزادي به دين و سياست، نقطه گسست اين جريان را از اسلام ناب محمدي در زيربنايي ترين مقولات نظري جستجو مي كند. بر اين اساس، مسئله اصلي اين تحقيق، بررسي مباني فكري نهضت آزادي در حوزه انديشه ديني است. در واقع تبيين دقيق و نقد كامل اسلام گرايي از ديدگاه نهضت آزادي با محوريت انديشه بازرگان مورد توجه است كه پژوهش حاضر را از ساير نوشته ها در اين زمينه متمايز مي كند. به نظر مي رسد وجود انديشه هاي التقاطي در جامعه اسلامي، منجر به ايجاد چالش هاي ايدئولوژيكي شده است كه پرداختن به چنين موضوعاتي حائز اهميت مي گردد. يافته هاي تحقيق حاكي از آن است كه نهضت آزادي با محدود ساختن گستره نگاه ديني خود بر تجربه بشري و عقل ابزاري و محروم نمودن خود از معارف خطا ناپذير وحي، به دامان ايدئولوژي هاي غربي افتاده و به جهت تاكيد مفرط در بهره گيري از آموزه هاي سيانتيستي و پوزيتيويستي، مباني دين را به محاق مي برد و در نهايت در وادي سكولاريسم و ليبراليسم به دين حداقلي بسنده مي نمايد. رويكرد روش شناسانه تحقيق، تبيين و تحليل محتواي كيفي است كه بر اساس آن، آثار مربوط به اين جريان، به ويژه مهندس بازرگان به عنوان ايدئولوگ نهضت آزادي مورد تحليل قرار مي گيرد.