رابطه قارچ‌‌هاي اكتوميكوريز با برخي ويژگي‌هاي شيمي خاك در راشستان‌‌هاي فريم، استان مازندران

The relationship between ectomycorrhizal fungi and some soil chemical properties in beech stands of Farim, Mazandaran province

با توجه به نقش مثبت قارچ‌‌هاي اكتوميكوريز در جذب آب و مواد غذايي و انتقال به درختان، شناسايي آن‌ها از اهميت زيادي برخوردار است. اين پژوهش با هدف بررسي ارتباط تنوع قارچ‌‌هاي اكتوميكوريز شناسايي‌شده با برخي ويژگي‌هاي شيمي خاك در سري فلورد جنگل‌هاي فريم استان مازندران انجام شد. در سه دامنه ارتفاعي 300 متري (1200 تا 1500، 1500 تا 1800 و 1800 تا 2100)، 45 درخت راش (Fagus orientalis Lipsky) (در هر طبقه ارتفاعي 15 درخت) انتخاب و نمونه‌‌برداري از ريزريشه‌‌هاي آن‌ها به‌عمق 10 سانتي‌‌متر انجام شد. در كنار محل مورد نظر براي برداشت ريشه، يك نمونه به ‌عمق 10 سانتي‌متر براي بررسي ويژگي‌هاي شيميايي خاك نيز برداشت شد. نمونه‌‌هاي ريشه در آزمايشگاه قارچ‌‌شناسي از طريق استخراج DNA ناحيه ITS nrDNA با استفاده از زوج آغازگر‌هاي ITS1F و ITS4B يا ITS4 تكثير و توالي‌يابي شده و با نرم‌افزار BioEdit اصلاح و در NCBI بررسي شدند. نمونه‌‌هاي خاك نيز پس از انتقال به آزمايشگاه، به‌مدت دو هفته در هواي آزاد خشك شده و پس از عبور از الك‌‌هاي دو ميلي‌‌متري، مشخصه‌‌هاي شيمي خاك بررسي شدند. بر اساس نتايج بررسي همزيستي اكتوميكوريزي، 10 خانواده مختلف شناسايي شدند و بيشترين همزيستي مربوط به Russulaceae و Cortinariaceae بود. مقدار مشخصه‌‌هاي خاك مانند pH، نيتروژن، فسفر، پتاسيم و كربن در طبقه‌ ارتفاعي اول بيشتر از دو طبقه ديگر بود. همچنين، نتايج تجزيه واريانس و مقايسه‌هاي ميانگين متغيرهاي خاكي در منطقه مورد مطالعه نشان داد كه بين طبقه‌هاي ارتفاعي از نظر مقدار فسفر، پتاسيم و اسيديته تفاوت معني‌‌داري وجود داشت. يافته‌هاي اين پژوهش مؤيد آن است كه شرايط رويشگاهي و تنوع گونه‌‌اي توده‌هاي جنگلي مي‌‌توانند بر ويژگي‌هاي خاك و غناي گونه‌‌اي اكتوميكوريزها و پيرو آن، پويايي بوم‌سازگان جنگل مؤثر باشند.

According to the positive role and symbiosis of ectomycorrhizal fungi for absorbing water and nutrition and transferring to trees, identification of them are of great importance. The aim of this study was to investigate the relationship between recognized ectomycorrhizal fungi and some soil chemical properties in the Flourd series of Farim forests, Mazandaran province. Forty five beech trees were measured in three elevation classes (1200-1500, 1500-1800, and 1800-2100m a.s.l.) and samples were taken from the root tips at a depth of 10 cm. ITS nrDNA was replicated and sequenced using ITS1F and ITS4B or ITS4 primer pairs, then was corrected by BioEdit software and studied in NCBI. After specified the desired tree for sampling root tips, a sample was taken next to the same tree at a depth of 10 cm to examine of soil chemical properties. The results of this study showed that 10 different families were identified that the most symbiosis was in the Russulaceae and Cortinariaceae families. The results showed that edaphic factors such as soil pH, N, P, K, and C in the first elevation were higher than two other elevations. Moreover, the results of statistical analysis showed that P, K, and pH had a significant difference. Our results suggested that forest site conditions and tree diversity can influence on soil properties and the richness of ectomycorrhizal fungi and consequently on forest ecosystem dynamic.