پديد آورندگان :
ميرزايي، روح‌اله دانشگاه كاشان - گروه محيط زيست , عباسي، نسترن دانشگاه كاشان - گروه محيط زيست , ساكي‌زاده، محمد دانشگاه تربيت دبير شهيد رجائي - گروه محيط زيست
كليدواژه :
پهنه‌بندي , استان بوشهر , شاخص كيفيت آب‌هاي سطحي ايران (IRWQISC) , شاخص كيفي آب (NSFWQI)
چكيده فارسي :
زمينه: استان بوشهر در جنوب غرب ايران واقع شده است و به دليل بحران كم آبي در اين استان، بررسي كيفيت آب رودخانه‌هاي آن از اهميت بالايي برخوردار است. اين مطالعه با هدف بررسي كيفيت آب رودخانه‌هاي جاري شاپور، دالكي، حله، باغان، مند و باهوش در استان بوشهر با استفاده از دو شاخص NSFWQI و IRWQISC، به‌دليل اهميت آب اين رودخانه‌ها در شرب، مصارف كشاورزي و صنعتي انجام شده است.
مواد و روش‌ها: در اين مطالعه، اطلاعات نمونه‌برداري آب از 11 ايستگاه 6 رودخانه شاپور، دالكي، حله، مند، باهوش و باغان طي سالهاي 92-1390 تهيه شد. سپس كيفيت آب رودخانه‌هاي مذكور از طريق دو شاخص NSFWQI و IRWQISC تعيين گرديد. پارامترهاي PO4، DO، COD، BOD و NO3 براي محاسبه شاخص IRWQISC، و پارامترهاي DO، NO3، PO4 و BOD براي محاسبه شاخص NSFWQI استفاده شد. تحليل آناليز واريانس يك طرفه براي مقايسه ميانگين پارامترهاي مختلف كيفيت آب بين سالهاي مختلف استفاده شد. همچنين الگوي مكاني پارامترهاي مذكور و شاخص‌هاي كيفيت آب در محيط 1/10 ArcGIS تهيه شد.
يافته‌ها: يافته‌هاي حاصل از اين مطالعه نشان داد كه بر اساس شاخص IRWQISC كيفيت آب رودخانه باغان و دالكي با مقادير 3/31 و 8/39 در طبقه آب‌هاي با كيفيت نسبتاً بد و رودخانه‌هاي شاپور، مند، باهوش و حله با مقادير بين 46 تا 53 در وضعيت متوسطي از كيفيت آب قرار گرفتند. همچنين از نظر شاخص NSFWQI رودخانه باغان با مقدار 68 در رده آب‌هاي با كيفيت متوسط قرار گرفت و ساير رودخانه‌ها با مقادير 73 تا 80 در طبقه آب‌هاي با كيفيت خوب قرار گرفتند.
نتيجه‌گيري: نتايج نشان داد كه آب رودخانه‌هاي شاپور، دالكي، حله، مند، باهوش و باغان، براي كشاورزي مناسب بوده ولي براي شرب بايد تصفيه شود.
چكيده لاتين :
Background: Bushehr Province is located in the south west of Iran, and due to water shortage crisis in this province, the water quality assessment of its rivers is very important. This study aimed to assess the quality of water in Bushehr Province rivers including Shapour, Dalaki, Helleh, Baghan, Mond, and Bahoosh revers. We chose these rivers because of their significance for drinking, agricultural and industrial consumption. For the quality assessment, we used NSFWQI and IRWQISC indexes.
Materials and Methods: In this study, water samples were taken from 11 stations along six rivers including Shapour, Dalaki, Helleh, Mond, Bahoosh and Baghan during 2011-2013. The quality of water in
above-mentioned rivers was assessed using NSFWQI and IRWQISC indexes. PO4, NO3, DO, BOD, and COD were the parameters that used for the calculation of IRWQISC whereas DO, NO3, PO4, and BOD were used for the measurement of NSFWQI index. One way analysis of variance was applied for the comparison of the mean of water quality parameters among different years. Moreover, ArcGIS 10.1 was applied for spatial analysis of water quality parameters and water quality indexes.
Results: The results of this study indicated that according to IRWQISC index, Baghan and Dalaki rivers with the scores of 31.3 and 39.8 respectively, were categorized as low water quality rivers; while Shapour, Mond, Bahoosh, and Helleh with the scores ranging between 46 to 53, were placed in the average water quality category. In addition, according to NSFWQI index, Baghan River with a water quality index value of 68 was in the average water quality category whereas the rest of the rivers with values ranging between 73 to 80 were placed in the high water quality category.
Conclusion: The findings of this study showed that the quality of water in Shapour, Dalaki, Helleh, Mond, Bahoosh and Baghan rivers was suitable for agricultural purposes. However, for drinking purposes, the water in these rivers should be purified.
