بررسي تأثير مقادير مختلف گوگرد بر قابليت جذب عناصر غذايي در گندم

Effect of sulfur application on nutrients uptake by wheat

وضعيت عناصر غذايي در برخي خاكها نشان مي دهد كه عليرغم وجود مقادير فراوان برخي از عناصر غذايي در اين خاكها، به دليل بالا بودن مقدار pH، فرم محلول و قابل جذب اين عناصر كمتر از مقدار لازم براي رشد و نمو مناسب گياه مي باشد. در مناطق خشك و نيمه خشك، مواد آلي و تركيبات توليد كننده اسيد براي كاهش pH، به خاك اضافه مي كنند. گوگرد عنصري از مهمترين تركيبات مورد استفاده در اسيدي كردن خاك مي باشد. در شرايط مناسب رطوبت، حرارت و تهويه گوگرد عنصري توسط موجودات ذره بيني خاك به اسيدسولفوريك تبديل مي شود. اين تحقيق به منظور بررسي تأثيرگوگرد بر قابليت جذب عناصر غذايي خاك به مدت دو سال به صورت طرح پايه بلوك كامل تصادفي با پنج تيمار مصرف گوگرد(بدون مصرف، 500، 750، 1500 و 3000 كيلوگرم در هكتار) در سه تكرار بر روي گندم در قزوين انجام شد. نتايج سال اول و دوم نشان داد كه اثر تيمارهاي مختلف بر pH، غلظت سولفات، عناصر قابل جذب فسفر، پتاسيم، آهن و منگنز خاك در سطح يك درصد( 1%=a) معني دار بود. علاوه بر اين، در سال دوم نيز عناصر قابل جذب روي در سطح يك درصد( 1%=a) و مس در سطح پنج درصد( 5%=a) معني دار بود. بيشترين ميزان فسفر(567/34 ميلي گرم در كيلوگرم)، آهن(64/5 ميلي گرم در كيلوگرم)، در تيمار 1500 كيلوگرم گوگرد در هكتار در سال اول و بيشترين ميزان روي(107/4 ميلي گرم در كيلوگرم) در تيمار 1500 كيلوگرم گوگرد در هكتار، منگنز(38/19 ميلي گرم در كيلوگرم) و مس(143/1 ميلي گرم در كيلوگرم)، در تيمار 3000 كيلوگرم گوگرد در هكتار در سال دوم بدست آمد.

Nutrient status in some soils shows that in some high-nutrient soils, nutrient availability is not enough for optimum growth and development of plants because of high soil pH. For that reason, in arid and semi-arid regions, organic matter and acid compounds is added to reduce the soil pH. Elemental sulfur (S) is the most important compound used to acidify soil. In the suitable conditions of humidity, temperature, ventilation, elemental sulfur is being converted to sulfuric acid by microorganisms. This study was carried out to investigate the effects of sulfur on nutrient availability by wheat in a randomized completely block design with five levels of sulfur (no, 500, 750, 1500 and 3000 Kgha-1 (as elemental sulfur)) in three replications for two years under farm conditions. First and second year results showed that the different treatment had significant effects (p<0.01) on soil pH, sulfate concentration, availability of phosphorus, potassium, iron and manganese. Moreover, in second year, the results indicated that the availability of zinc (p<0.01) and the availability of copper also increased significantly (p<0.05). The most phosphorus (34.567 mgKg-1) and iron (5.64 mgKg-1) content obtained in treatment with 1500 Kgha-1 of sulfur in the first year. Whereas the most zinc (4.107 mg.Kg-1) obtained in 1500 Kgha-1 of Sulfur treatment and the most manganese (19.38 mgKg-1) and copper (1.143 mgKg-1) obtained in 3000 Kg.ha-1 Sulfur treatment in second year.