پيامد آتش‌سوزي و كاربري‌هاي جنگل و چراگاه بر فراواني مزوفون خاك در شهرستان بدره- استان ايلام

Wildfire Impact and Forest and Pasture Land Uses on Soil Mesofauna Community in Badreh -Ilam Province

آتش سوزي يكي از عوامل بسيار مهم تخريب جنگل ها و مراتع مي باشد. در اكوسيستم هاي جنگلي و مرتعي از مزوفون هاي خاك به عنوان يك شاخص زيستي در برابر تغيرات زيست محيطي و مديريتي استفاده مي كنند. هدف از اين تحقيق، بررسي پيامد آتش سوزي و كاربري هاي جنگل و چراگاه بر فراواني مزوفون بند پايان خاكزي در شهرستان بدره از استان ايلام بود. بدين منظور، نمونه برداري هاي خاك از دو لايه رويي (5-0 سانتي متري) و زيري (20-5 سانتي متري) در دو كاربري در دو حالت با رخداد آتش سوزي و بدون رخداد آتش سوزي (شاهد) در سال 1394 انجام گرفت. در هر كاربري سه پلات (50×50) و از هر پلات پنج نقطه به طور تصادفي از دو عمق سطحي و تحتاني (تعداد كل نمونه ها 60 نمونه برداشته شد. تعداد 3360 نمونه از انواع مختلف از شاخه بندپايان خاك در هر دو كاربري جنگل و چراگاه بررسي شد، كه در كاربري چراگاه نسوخته (شاهد) نزديك67.30درصد و بيشترين فراواني جانوران خاكزي را داشت. منطقه سوخته شده همين كاربري 14.35درصد و كمترين فراواني مزوفون خاك را داشت و همچنين فراواني كنه ها در برابر حشرات در جنگل بيشتر از چراگاه بود. بر اساس نتايج، آتش سوزي و عمق خاك بر فراواني راسته هاي پادمان (Collembola)، كنه هاي ميان استيگما (Mesostigmata)، أريباتيدا (Oribatida) و سوسك هاي شكارگر خانواده استافيلينيده (taphylimidae) اثر معني داري ( 0.01 >α ) داشت. كاربري جنگل و مرتع بر فراواني كنه هاي ميان - استيگما معني دار نشد، در حالي كه اين عامل تأثير معني داري در سطح يك درصد بر فراواني ساير مزوفون هاي خاك نشان داد. به طور كلي پيامد آتش سوزي در كاربري هاي گوناگون بر جمعيت مزوفون خاك تأثير منفي بر جاي گذاشت

Wildfire is one of the most important destruction factors in forest and pastures. In forest and pasture ecosystems, soil mesofauna used as a bioindicator for environmental changes and management. The aim of this project was to address wildfire and land uses (forest and pasture) effects on soil mesofauna arthropods community in Badreh in Ilam province. For this purpose, soil sampling performed in two depths of soil surface (0-5 cm) and subsurface (5-20 cm) layers in wildfire occurrence and no occurrence of wildfire (control) conditions in 2015. In each land use, three plots (50 × 50 m) and five points from each plot was randomly taken from topsoil and subsoil depths (the total number of samples 60). Both forest and pasture land use found 3360 samples of different kinds of Phylum Arthropoda. The maximum soil mesofauna community belonged to pasture land use (control) by 30.67% while the minimum soil mesofauna community belonged to this land use (wildfire occurrence) by 14.35% as well as soil mites community abundance compared to insects community in forest was more than in pasture. According to results, Wildfire and soil depth affected significantly (α = 0.01) on Mesostigmata, Collembola, Oribatida and Staphylinidae abundance. Forest and pasture land use had no effect on Mesostigmata significantly, while this factor showed significantly (p < 0.01) on all mesofauna community. Generally, wildfire had negative effect on soil mesofauna abundance in different land uses.