عوارض طولاني مدت ريوي مواجهه با گاز خردل

Long Term Pulmonary Complications of War Related Sulfur Mustard Exposure

مقدمه. تعيين شيوع عوارض طولاني مدت ريوي ناشي از گاز خردل در نيروهاي اعزامي جهاد سازندگي به جبهه‌هاي جنگ مواد و روش ها. نيروهاي اعزامي جهاد سازندگي كه تماس با گاز خردل آنان احراز شده بود پس از 15 الي 18 سال از سراسر كشور به مركز شهيد شوريده تهران دعوت شده و تحت معاينات باليني و اقداماتي از قبيل عكس ساده و HRCT ريوي و اسپيرومتري قرار گرفتند و براساس تعاريف مشخص به بيماري‌هاي مختلف ريوي گروه‌بندي شدند. نتايج. 266 نفر بررسي‌هاي ريوي را كامل نمودند؛ عكس ساده ريوي در اكثريت موارد (88%) طبيعي بود. يافته مهم در HRCT احتباس هوا (air trapping) بود كه بطور قابل توجه در 12% موارد مشاهده شد ولي دراغلب موارد (HRCT (64% طبيعي بود. شيوع عوارض ريوي بدين صورت مشاهده شد: (15COPD (40 %، آسم 11/3% (30)، برونشيوليت ابليترانت 7/1% (19 نفر)، برونشيت مزمن ساده 2/3% (6)، فيبروز ريوي 0/4% (1)، تنگي نفس غيراختصاصي 37/6% (100) و سرفه غيراختصاصي 1/9% (5)؛ گروهي از مصدومين تعاريف بيماري‌هاي ريوي را بطور كامل تكميل نمي‌كردند ولي براساس شواهد باليني و پاراكلينيكي تعاريف احتمالي برايش مطرح شد. بحث. مصدومين مورد مطالعه از نيروهاي پشتيباني جنگ بوده و اغلب با مقادير كمتري از گاز خردل نسبت به سربازان برخورد داشته‌اند. به نظر مي‌رسد در مواجهه‌هاي خفيف‌تر با گاز خردل بيماري‌ راه‌هاي هوايي مانند آسم و COPD شايع‌تر از آسيب‌هاي شديد اين راه‌ها مانند برونشكتازي و بيماري‌هاي پارانشيمي مانند فيبروز ريوي باشد.

Introduction. To determine prevalence of long term pulmonary complications of war related Sulfur Mustard (SM) exposure in logistic forces. Material and Methods. Jahad Sazandegi personnels exposed to SM in war invited for compensation 15- 18 years after exposure from all Iranian provinces. Chest X- ray, HRCT, spirometry and other evaluations was done as required and lung complications was categorized according to arbitrary definitions. Results. Two hundred sixty six persons completed the study. Chest X- ray was normal in 88% and HRCT in 64% there was significant air trapping in 12% of HRCTs. Prevalence of lung complications was: COPD 15% (40), asthma 11.3% (30), Bronchiolitis oblitrans 7.1% (19), simple chronic bronchitis 2.3% (6), lung fibrosis 0.4% (1), non specific dysnea 37.6% (100) and non specific cough 2.3% (5). Several patients not fulfill the definitions and took probable diagnosis. Conclusion. Logistic forces usually exposed to lower doses of SM compared to soldiers. It appears that in low dose SM exposure chronic airway disease like asthma and COPD is more common than large airway destruction as bronchiectasis and paranchymal disease as lung fibrosis.