پديد آورندگان :
جباري، ماني دانشگاه بيرجند - دانشكده كشاورزي , خياط، مهدي دانشگاه بيرجند - دانشكده كشاورزي , فلاحي، حميد رضا دانشگاه بيرجند - دانشكده كشاورزي , صمدزاده، عليرضا دانشگاه بيرجند - دانشكده كشاورزي
كليدواژه :
كلروفيل كل , كلاله , فلورسانس متغير , عملكرد گل , پتانسيل عملكرد كوانتومي , بنه
چكيده فارسي :
زعفران يكي از با ارزشترين گياهان دارويي ايران است كه در حوزة پراكنش خود تحت تأثير برخي از تنشهاي محيطي ميباشد. بنابراين، مصرف تركيبات هورموني و غذايي ميتواند ضمن كاهش آثار سوء تنش، موجبات افزايش رشد و عملكرد گياه را فراهم سازد. به همين منظور آزمايشي در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با چهار تكرار با هدف بررسي اثر غوطهوريِ بنههاي مادري زعفران در سطوح مختلف اسيد ساليسيليك (5/0، 1 و 2 ميلي مولار) و نيترات پتاسيم (250، 500، 1000 ميليگرم بر ليتر) به همراه تيمار شاهد (آب مقطر به عنوان سطح صفر براي هر يك از تركيبات مورد استفاده) روي برخي صفات مرتبط با رشد رويشي و زايشيِ زعفران در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي بيرجند در سال زراعي 1394 اجرا شد. صفات مورد بررسي شامل وزنتر گل، وزنتر گلبرگ، وزنتر كلاله، طول كلاله، طول برگ، وزن و قطر بنة مادري و دختري، ميزان كلروفيل كل و فلورسانس كلروفيل (با هدف بررسي تأثير تيمارهاي آزمايشي بر خسارت احتماليِ ناشي از تنش گرماي تابستانه) بودند. نتايج نشان داد كه بيشترين ميزان Fv، Fv/Fm،F'v/F'm (بهترتيب 117، 27/0 و 44/0)، كلروفيل كل (85/0 ميكروگرم بر گرم وزنتر)، وزنترگل، وزنترگلبرگ، وزنتركلاله (به ترتيب 9/36، 1/32 و 2/4 گرم در متر مربع)، طول كلاله و طول برگ (بهترتيب 6/29 ميليمتر و 7/37 سانتيمتر) در تيمار غوطهوريِ بنه در محلول 2 ميليمولار اسيد ساليسيليك و بيشترين ميزان F'm به مقدار 434 در سطح 5/0 ميليمولار اسيد ساليسيليك به دست آمد. تيمار مصرف 1000 ميليگرم بر ليتر نيترات پتاسيم نيز به ترتيب موجب افزايش 19 و 30 درصديِ مقادير قطر و وزن بنه دختري گرديد. در مجموع، نتايج اين آزمايش نشان داد كه غوطهوري بنههاي مادري زعفران در محلول‌هاي اسيد ساليسيليك و نيترات پتاسيم موجب بهبود رشد و عملكرد زعفران ميشود.
چكيده لاتين :
Saffron that is an important medicinal plant of Iran is influenced by several environmental stresses. Therefore, the consumption of appropriate hormonal and nutritional compounds can reduce the negative impacts of stresses on it and improve the growth and yield of the plant. For this purposes, an experiment was carried out based on a Randomized Complete Block Design with four replications to study the effect of Salicylic acid (0, 0.5, 1 and 2 mM) and Potassium Nitrate (0, 250,500 and 1000 ml.g-1), in the research field station of the College of Agriculture, the University of Birjand, Iran, in the growing season of 2015. The indices evaluated included flower and corolla fresh weight, stigma weight and length, leaf length, corm and cormel weights and diameter, chlorophyll florescence parameters and total chlorophyll content. The results showed that the highest amounts of Fv, Fv/Fm, F'v/F'm (117, 0.27 and 0.44, respectively), total chlorophyll (0.85 µg.g fresh weight), flower and corolla fresh weight (36.9 and 32.1 g.m-2, respectively), stigma weight (4.2 g.m-2) and length (29.6 mm) and leaf length (37.7 cm) were obtained at 2 mM level of salicylic acid, while the highest F'm was recorded at 0.5 mM salicylic acid. In addition, pretreatment with 1000 mg.l-1 potassium nitrate increased the amounts of cormel weight and diameter by 30% and 19% compared with the control, respectively. Generally, the results of this experiment indicated an enhancement in saffron growth and yield, affected by corms soaking in salicylic acid and potassium nitrate.
