تاثير دگرآسيبي گياه زعفران (.Crocus sativus L) برخصوصيات جوانه زني و رشدگياهچه جو وحشي (Hordeum spontaneum)و مرغ (Agropayron repense)

Allelopathic effects of saffron (Crocus sativus L.) on germination and seedling growth characteristics of wild barley (Hordeum spontaneum) and couch grass (Agropayron repense)

به‌منظور بررسي خصوصيات جوانه‌زني و رشد اوليه گياهچه دو علف هرز جو وحشي (Hordeum spontaeum) و مرغ (Agropayron repense) تحت تأثير غلظت­هاي عصاره آبي بنه و برگ زعفران (.Crocus sativus L) دو آزمايش مجزا براي هريك از گونه‌ها به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در آزمايشگاه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي بيرجند در سال 1394 انجام شد. تيمارهاي آزمايش شامل دو نوع اندام زعفران در دو سطح (برگ و بنه) و غلظت عصاره در پنج سطح (0، 0.5 ،1، 1.5 و 2 درصد وزني- حجمي عصاره آبي) بود. نتايج نشان داد كه غلظت­هاي مختلف عصاره برگ و بنه زعفران درصد جوانه­زني هر دو گونه علف هرز را كاهش داد. كمترين درصد و سرعت جوانه­زني جو وحشي و مرغ به­ترتيب از تيمارهاي دو درصد عصاره‌ي برگ و دو درصد عصاره بنه حاصل شد. همچنين غلظت­هاي متفاوت عصاره برگ و بنه، شاخص­هاي طول ريشه‌چه، وزن­تر گياهچه و وزن خشك گياهچه را به‌طور معني­داري كاهش داد. برازش مدل لجستيك سه پارامتري، رابطه بين سطوح مختلف عصاره آبي و درصد جوانه‌زني بذور جو وحشي و مرغ را به‌خوبي توجيه نمود. همچنين مقايسات گروهي بين عصاره برگ و بنه زعفران نشان داد كه اثر بازدارندگي عصاره برگ و بنه براي هر دو علف هرز يكسان بوده و تفاوت معني­داري با يكديگر نداشتند. به‌طوركلي نتايج نشان داد كه عصاره برگ زعفران بيشترين تأثير را بر جو وحشي و عصاره بنه بيشترين تأثير را بر علف هرز مرغ داشتند. لذا نتايج اين تحقيق­، تأييدكننده اين مطلب است كه مي­توان از اثرات دگرآسيبي زعفران، جهت كاهش اين دو علف هرز در مزرعه بهره جست.

In order to evaluate the allelopathic effects of saffron (Crocus sativus L.) corm and leaf aqueous solution on germination characteristics and preliminary growth of weed species including wild barley (Hordeum spontaneum) and couch grass (Agropayron repense) two separate experiments for each species were conducted at the research laboratory of the School of Agriculture of the University of Birjand in 2016. A factorial experiment in a completely randomized design with three replications was conducted for each species. The factors included saffron organs at two levels (leaves and corms) and water extract concentrations at 5 levels (0, 0.5, 1, 1.5 and 2 percent). The results indicated that the lowest seed germination percentage of wild barley and couch grass were observed at a concentration of 2% of leaf and concentration of 2% of corm, respectively. The results indicated that the lowest rate of germination of wild barley and couch grass were observed at a concentration of 2% of leaf and corm extract, respectively. Different concentrations of leaf and corm extracts significantly decreased the length of radicle, seedling fresh weight and seedling dry weight of two weeds. The logistic model provided a successful estimation of the relationship between leaf water extract and germination percentage of two weeds. Based on orthogonal comparison tests, the allelopathic inhibitory effects of saffron leaves and corms were the same for two weeds. The results showed that leaf extract of saffron the most influence on wild barley and corm extract of saffron the best effect on couch grass. Therefore, results of this study, confirm that can be used the allelopathic effects of saffron to reduce these two weeds in the field.