تعيين گونه انگل ليشمانيا و فون پشه‌خاكي‌هاي شهرستان زيركوه استان خراسان جنوبي

Identification of Leishmania Parasites and Sandflies Fauna in Zirkouh City, Khorasan-e-Jonoobi Province

زمينه و هدف: بيماري ليشمانيازيس از مهم‌ترين بيماري‌هاي ناقل-زاد مشترك بين انسان و حيوان است كه توسط گونه‌هاي پشه‌خاكي به انسان انتقال مي‌يابد. مطالعه حاضر با هدف تعيين گونه پشه‌خاكي‌هاي شهرستان زيركوه و تعيين گونه انگل ليشمانيا در پشه‌خاكي‌هاي اين شهرستان با روش RFLP-PCR انجام شد. مواد و روش‌ها: صيد پشه‌خاكي‌ها در تابستان 1394 با استفاده از تله چسبان انجام شد و نمونه‌هاي ماده صيدشده، ابتدا مونته شده و تعيين گونه شدند. پس از شناسايي پشه‌خاكي‌ها، DNA انگل جدا شد و سپس با استفاده از تكثير ژن ITS-1 و با استفاده از روش RFLP-PCR اقدام به شناسايي انگل موجود در پشه‌خاكي‌ها گرديد. يافته‌ها: در اين مطالعه از مجموع 460 عدد پشه‌خاكي جمع‌آوري‌شده، 380 پشه‌خاكي مربوط به مناطق حيواني و 80 پشه‌خاكي مربوط به مناطق انساني بودند. از مجموع 110 پشه‌خاكي ماده، Phlebotomus sergenti با فراواني 59/42% و Sergentomyia sintoni با فراواني 7/25% گونه غالب منطقه گزارش شدند، همچنين در قسمت جداسازي انگل از پشه‌خاكي‌ها، يك مورد پشه‌خاكي Ph. sergenti آلوده به انگل شناسايي شد كه با استفاده از تكنيك RFLP-PCR و روش هضم آنزيمي، انگل Leishmania tropica تشخيص داده شد. نتيجه‌گيري: با توجه به حضور انگل L. tropica در منطقه و آلودگي پشه‌خاكي‌هاي Ph. sergenti به اين انگل، شبكه بهداشت اين شهرستان بايد مراقبت‌هاي لازم در جهت كنترل بيماري ليشمانيازيس جلدي را مدنظر قرار دهد.

Background and Objective: Leishmaniasis is one of the most important vector-borne zoonosis that transmits to human by sand fly species. The current study was carried out to identify sand fly species in Zirkooh, Khorasane- Jonobi Province. It was also aimed to determine Leishmania species in infected sand flies by RFLP-PCR method. Materials and methods:Sand fly specimens were collected by using sticky traps and mechanical aspirator from different parts of Zirkooh city during summer 2015. Captured females were first mounted and then were identified at species level. DNA of the parasite was isolated using extraction kit. The gene ITS-1 was amplified using the parasite specific primers and then RFLP-PCR method was used to identify them. Results: In this study, a total of 460 specimens were collected, of which 380 sand flies collected from animal facilities and 80 sand flies from residential areas. The most prevalent species, out of 110 females in total, was Phlebotomus sergenti (59.42%) and the second most prevalent was Sergentomyia sintoni (7.25%). Among the examined sandflies, only one specimen belonged to Phlebotomu sergenti was infected with Leishmania tropica; identified by RFLP-PCR. Conclusion: Considering the presence of Ph. sergenti, as the dominant species in the region, which is component of disease vectors of the urban type of cutaneous leishmaniasis and the presence of Leishmania tropica in the region, the city's health system must take a necessary action for controlling cutaneous leishmaniasis.