مولفه‌هاي طراحي بومي محيط به‌منظور تامين سلامت انسان بر مبناي طب سنتي و اسلامي

Environment vernacular designing components to provide health for human based on Islamic and traditional medicine

سازگاري معماري و محيط در سنت گذشته، آسايش و آرامش را در زندگي مردم به همراه داشت و امروزه، وابستگي به فن‌آوري سبب ناسازگاري كالبد با بوم و عدم تامين آسايش و آرامش زمينه‌گرا، گرديده است. به نظر مي‌رسد كه حكمت نظري و عملي كهن از طريق مزاج‌شناسي، براي هر منطقه‌، كالبد جسمي و ويژگي‌هاي خاصي را به عنوان الگو معرفي مي‌نمود. قواعد و اصولي كه پيش‌تر در سنت پيشينيان، مطرح شده است براي هماهنگي معماري و مكان يابي شهر با زمينه و بستر طبيعي آن بوده است . امروزه براي احياء اين امر ، لازم است اصول و الگوهاي آن، شناسايي؛ و براي كاربرد طراحانه، تنظيم و معرفي گردند. به همين جهت با رويكرد ميان‌دانشي و روش استدلالي-استنتاجي، به بررسي مباني طبي سلامت انسان در چهار وضعيت اقليمي و شيوه‌هاي تامين آن در محيط و در هر يك از اين چهار اقليم توجه شده است. اين تحقيق، سعي دارد با تنظيم آن‌ها در يك نظام يكپارچه، تعريف جامعي از معماري و شهرسازي بوم‌گرا و زمينه‌گرا، ارائه دهد. اين نظام با بيان مباني مزاجي وابسته به هر منطقه، دستوراتي در حوزه‌ي آسايش جسمي، عرضه مي‌دارد. آسايش جسمي با بيان قواعد بهره‌مندي و پرهيز از باد، آب، آفتاب و خاك در مزاج‌ها و شرايط محيطي متفاوت، شكل مي‌گيرد. در نهايت با طراحي جدول سنجش كيفيت بومي مناطق شهري بر اساس خصوصيات جغرافيايي منطقه با عنوان بيست عامل، كارنامه‌اي از دوبعد بهره‌مندي از پتانسيل‌هاي بومي و گريز از ناشايستگي‌هاي بومي ارزيابي و تحليل گردد؛ ارائه شده است. نوآوري اصلي اين تحقيق، طرح كارنامه‌ي كاربردي بوم‌سنجي شهري بر اساس مباني طبي و ارائه‌ي شواهدي از كاربرد آن در زمينه‌هاي تاريخي شهرسازي و معماري است.

Adapted architecture to the environment in the past has brought calmness and comfort for people. Today, great dependence on technology has caused an incompatible human body in his living areas and failed to offer contextual tranquility. It seems old theoretical and practical wisdom has proposed special features for any areas as patterns through temperament experiments. The principles put forward by precedent customs has been used gaining architectural harmony and locating topography within natural backgrounds. So today, it is required to identify this procedure principles and patterns to introduce needed designing applications. Accordingly, human medical healthcare bases in the four climate situations is being studied through multidisciplinary and deductive- reasoning approaches. This research is trying to propose a comprehensive definition of architecture, urban ecologism and contextualism via setting them coordinated in an integrated system. This system while expressing temperament principles depended on each zone, is offering instructions toward physical comfort status. The body tranquility is formed by expressing required benefiting rules and through avoiding wind, water, sun light and soil in temperaments. At the end, a table of measurements for evaluating local qualities of urban areas based on geographical specifications is designed titled as “20 factors” along with a report presented based on two aspects of benefiting local potentials and avoiding local in competencies to be evaluated and analyzed. The main innovation in this research is introducing applied reporting sheets in urban ecology evaluations based on medical principles and presenting evidences from its application used in historical aspects of urb anism and architecture. Research Question: What are the rules involved in benefiting or avoiding the main elements in human environment such as wind, water, sunlight, soil and plant in different temperaments and living areas to create human body calmness?