كليدواژه :
البسه آغشته به حشره كش , پرمترين , محافظت فردي , بيماري هاي ناقل زاد
چكيده فارسي :
امروزه اقدامات مرتبط با افزايش محافظت فردي نقش اساسي در برنامه هاي مبارزه تلفيقي عليه بندپايان مهم از نظر بهداشتي (ناقلين بيماري هاي انسان) دارند. يكي از مهم ترين فناوري ها در زمينه افزايش حفاظت فردي، استفاده از پشه بند، لباس ها، يونيفرم ها و به طوركلي البسه آغشته به تركيبات حشره كش است. پرمترين مهم ترين و رايج ترين تركيب مورد استفاده در فرايند آغشته سازي است. پرمترين به عنوان يك پايروتيروئيد مصنوعي، يك حشره كش با طيف تاثير وسيع است كه علاوه بر سميت تماسي براي بندپايان، داراي خاصيت دوركنندگي نيز بوده و درعين حال براي پستانداران سميت بسيار كمي دارد. دوز مناسب پرمترين براي آغشته سازي البسه mg/m21250 مي باشد كه تحقيقات صورت گرفته بي خطر بودن آن را ثابت نموده است. امروزه روش هاي نوين آغشته سازي نظير ايجاد پوشش پليمري و نيز فرمولاسيون هاي ميكروكپسول به دليل افزايش زمان ماندگاري و فعاليت تركيبات حشره كش روي البسه بيشتر مورد توجه هستند؛ زيرا مي توانند اثرات اجتناب ناپذير گذشت زمان در كاهش تاثيرگذاري البسه كه به دليل عواملي چون شست وشو، قرار گرفتن در معرض نور فرابنفش، پوشيدن و كهنه شدن ايجاد مي شود را تعديل كنند. هدف اصلي اين مقاله بررسي شواهد موجود در رابطه با كاربرد البسه آغشته به تركيبات حشره كش در افزايش محافظت فردي در برابر گزش بندپايان و نيز عوامل بيماري زايي است كه توسط اين ناقلين منتقل مي شود. البسه آغشته به پرمترين مي توانند يك محافظت نسبي در برابر گزش ايجاد كنند، اما تنها تعداد كمي از مطالعات محافظت 100 درصدي را بيان كرده اند و در بيشتر مطالعات صورت گرفته افزايش محافظت فردي كمتر از 100 درصد بوده است. از طرف ديگر پژوهش هاي صورت گرفته در مورد نرخ انتقال عوامل بيماري زا، با توجه به نوع ناقل، نوع البسه مورد آغشته سازي (پشه بند، لباس، چادر و يونيفرم هاي نظامي) و مكان مورد مطالعه متفاوت بوده است. در مجموع شواهد معتبر موجود نشان مي دهند كه البسه آغشته به حشره كش مي توانند محافظت بسيار خوبي در برابر گزش حشرات ايجاد كنند. بااين حال، اين لباس ها محافظت نسبي در مقابل ابتلا به بيماري هاي منتقله بوسيله حشرات ايجاد مي كنند. البته استفاده توام از البسه آغشته به پرمترين و استعمال دوركننده مناسب حشرات بر روي پوست دست و صورت مي تواند حفاظت دهي كامل را ايجاد نمايد. با توجه به نتايج تحقيقات انجام گرفته در دنيا و در ايران، كاربرد البسه آغشته به پرمترين بعنوان يك روش موثر در حفاظت دهي نيروهاي نظامي و به طور كلي افراد در معرض خطر به ويژه در كانون هاي آندميك بيماري هاي ناقل زاد، توصيه مي شود.
چكيده لاتين :
Today personal protection measures against mosquitoes and other medically important arthropods have a
significant role in integrated vector management programs. Personal protection technologies such as insecticidetreated
clothes and nets are some of the most effective tools against mosquitoes. Permethrin, as a synthetic
pyrethroid insecticide, with features such as having a knockdown, repellency and residual activity, and low human
and mammalian toxicity, is widely used for impregnation of fabrics and clothes. The dose required is 1250 mg/m2,
which has not caused toxic effects in users. Many methods have been developed to impregnate fabrics and clothes
with permethrin or similar compounds. However, new impregnation methods such as polymer-coating and
microencapsulation technologies which may prolong the activity of insecticides on clothing are currently under
development. These methods have the advantage of helping to overcome the inevitable reduction in efficacy over
time that occurs as a result of washing, ultraviolet light exposure, and the normal wear and tear of the fabric. The
aim of this review is to investigate the evidence base for the use of insecticide-treated clothing and military
uniforms for protection against bites from arthropods and its effect on arthropod-borne pathogen transmission.
Although insecticide-treated clothing can provide some protection against biting, few studies have shown 100%
protection against bites using insecticide-treated clothing alone, and in most cases the protection rate has been
under 100%. On the other hand, studies conducted on pathogen transmission rate are few, and the level of
protection provided varies according to the vectors, impregnated fabrics and location. In general, there is reliable
evidence which suggest that impregnated fabric can provide effective protection against insect bites, and providing
relative protection against vector-borne diseases in bites. Nonetheless, simultaneous use of impregnated clothes
and insect repellents on the skin can provide complete protection against bites and consequent disease. This
approach is recommended for protection of high-risk personnel such as soldiers and outdoor workers, as well as
travelers and tourists and, to protect against biting insects and vector-borne diseases.
