روش شناسي تحليل حوزه هاي «نشانه-معنايي» شهر

The urban semiotic fields analysis methodology

اين مقاله به موضوع نشانه- معناشناسي شهري مي پردازد. نشانه- معناشناسي موضوع نسبتا جديدي در ادبيات است كه اولين بار در فرانسه در اواخر دهه 1980 مطرح گرديده است و نشانه و معنا را در گفتمان، در ارتباط با يكديگر مورد بررسي قرار مي دهد، اين موضوع مانند ساير موضوعات زبان شناسي مي تواند به عنوان ابزاري تحليلي در بسياري زمينه هاي علمي، فلسفي، جامعه شناسي، ادبياتي و ... به كار برده شود. از اين رو شهرسازي نيز مي تواند از آن به عنوان ابزار تحليل حوزه نشانه- معنايي شهر استفاده كند. شهر پر از معنا و نشانه هايي است كه بر آن دلالت مي كنند و مي تواند به توليد و زايش جريانات نشانه- معناشناختي بپردازد. نشانه، معناها همواره در زايش، پويايي، حذف، تغيير، تعامل، دگرگوني و ... هستند و شهر بستر تجلي و ثبت اين ويژگي هاست. آنچه در اينجا مورد توجه قرار مي گيرد، ساختاري تحليلي است كه از ديد معناشناسي و نيز نشانه شناسي به طور توامان در قالب مفهوم تلفيقي "نشانه- معناشناسي" به عنوان ابزاري در تحليل رويكرد كالبدي- محتوايي شهرسازانه مورد بررسي قرار گرفته است. آزمون اين تحليل در نمونه موردي "ميدان توپخانه" تهران كه فضايي است دير آشنا انجام شده است. با وجود بررسي هاي قبلي صورت گرفته در مورد اين فضا، انتخاب اين نمونه مي تواند شرايط سهل تري را براي انجام تحليل فراهم آورد.