مديريت مراقبت از بيماران مبتلا به ديابت مليتوس در جمعيت روستايي

Management of patients with Diabetes Mellitus in the rural areas

زمينه و هدف: ديابت مليتوس نوع 2 يك بيماري مزمن با مشكلات و عوارض شديد است. اين بيماري از يك شيوع نسبتاً بالا در اغلب كشورها برخوردار بوده و داراي روند افزايشي نيز است، بنابراين از مشكلات مهم بهداشت عمومي محسوب ميگردد. موضوع مديريت ديابت اقدامات بهداشتي اوليه، ثانويه و ثالثيه را شامل مي شود و براي بيماران نقش كليدي را در نظر مي گيرد. تغيير سبك زندگي بيماران بويژه بهبود رفتارهاي تغذيه اي آنها حائز اهميت ويژه اي در مديريت اين بيماري است، لذا در اين مطالعه هدف بررسي مديريت مراقبت بيماران مبتلا به ديابت از بعد رفتار تغذيه اي در آنان جهت كنترل و مهار بيماريشان است. روش ها: در يك مطالعه مقطعي تعداد 100 بيمار مبتلا به ديابت 2 از نواحي روستايي شهرستان سارياز طريق نمونه گيري آسان و به طور تصادفي از ميان مراجعه كنندگان به كلينيك تخصصي ديابت انتخاب شدند. براي جمع آوري داده ها از پرونده پزشكي بيماران و پرسشنامه استفاده شد كه داراي دو بخش شامل داده هاي دموگرافيك و داده هاي مربوط به رفتار تغذيه اي بيماران ديابتي نوع 2 از نظر منابع دريافت انرژي و ريز مغذيها بر مبناي پرسشنامه ياد آمد خوراك 24 ساعت بود. براي پردازش داده هاي الگوهاي مصرفي و محاسبه انرژي دريافتي از نرم افزار پردازش غذا و براي تجزيه و تحليل اطلاعات از آزمون هاي آماري نظير آزمون تي در نرم افزار SPSS استفاده شد. يافته ها: ميانگين سني بيماران 52/86 سال بود. زنان اكثر بيماران را تشكيل داده بودند. متوسط سالهاي ابتلا به بيماري در ميان پاسخ دهندگان 6/87 سال بود و شاخص متوسط آنها 27/56 ، بنابراين داراي اضافه وزن بودند. مهمترين منبع انرژي دريافتي آنها از چربيها (46درصد) بوده كه حدود دو برابر استاندارد RDA ، است. ضمناً وضعيت دريافت ريزمغذيها نيز در اكثريت موارد بيشتر يا در حد مناسب استاندارد مربوطه بود. نتيجه گيري: بر مبناي شواهد موجود مديريت ديابت از لحاظ رعايت رژيم غذايي به خصوص دريافت درشت مغذي ها و برخي مواد ريزمغذي جامعه مورد مطالعه در وضعيت مناسبي قرار ندارد و تصميمات مقتضي براي تغيير سبك زندگي و رفتارهاي بيماران بايد انجام پذيرد.

Background: Type 2 of Diabetes Mellitus is one of the chronic diseases with sever complications and side effects. In many countries the prevalence of this disease is high and its trend is upward, therefore it accounts as a major public health problem. The management of diabetes encompasses primary, secondary and tertiary care assuming a key role for patients on the control of the disease. Life style change particularly changes in the food habits of patients is important in the management of this disease. Based on RDA standard, the calorie intake of these patients must be more from carbohydrate resources than lipid and protein ones Methods: In a cross-sectional study 100 patients from the different parts of rural areas in Sari city were chosen using one stage calcified- clustered sampling method. A questionnaire of 24-hour dietary intake recall was used to collect the data related to the diet behaviour of patients in terms of the source of energy and micronutrients. Results: The mean age of patients was 52.86 years. The majority of patients were female. The average years of respondents living with this disease was 6.87. The average BMI of patients was 27.56, thus they had excess weight. The main source of energy intake of patients was from lipids (46%) twice as much as the recommended level by RDA standard. Conclusions: Based on the existing evidence the current situation of diabetes management in the studied population is not optimal and appropriate decision must be taken for the change in the life style and behaviour of patients.