طراحي ماتريس جذابيت مداخله (مطالعه موردي: تحليل بازيگران مداخله‌گر در سوريه)

تحليل بازيگران يكي از مهمترين روش‌هاي آينده‌پژوهي است، تحليل بازيگران هم به عنوان روشي مستقل و هم در تركيب با ساير روش‌ها به خصوص روش سناريوپردازي از جايگاه خاصي برخوردار است. در اين مقاله با هدف توسعه مدلي جهت تحليل بازيگران با استفاده از مدل‌هاي تحليل ذينفعان در رشته‌هاي مديريت و مدل‌هاي خاص تحليل بازيگران در رشته آينده‌پژوهي ابتدا معيارهاي اصلي در مدل‌هاي موجود استخراج گرديد سپس مدل تحليل بازيگران بر اساس معيارهاي تأئيد شده طراحي شد. روش طراحي مدل بر اساس روش‌شناسي لينهام و برپايه نظريات موجود و نظرات 14 متخصص در اين حوزه كه به‌صورت مصاحبه‌هاي فردي و پنل تخصصي جمع‌آوري شد طرح‌ريزي گرديد. نتايج منجر به طراحي ماتريس جذابيت مداخله بر پايه چهار معيار شامل؛ قدرت مداخله بازيگر، نوع مداخله بازيگر، تمايل مداخله بازيگر و زمان مداخله بازيگر شد، اين ماتريس با گروه‌بندي بازيگران در 5 گروه مهاجمان، مدافعان، هم‌پيمانان، سوداگران و مرددان قابليت تحليل رفتار هر بازيگر و تدوين راهبرد براي نحوه تعامل را ايجاد مي‌كند. همچنين مطالعه موردي كشور سوريه به منظور بررسي قابليت‌هاي اجرايي مدل طراحي و براي رتبه‌بندي و شناسايي بازيگران كليدي از 5 روش تعيين ضريب اهميت، تاپسيس، فريدمن، تاكسونومي عددي و تخصيص خطي رتبه بازيگران مشخص گرديد، سپس با روش ادغام كپ‌لند رتبه‌بندي نهايي بازيگران تعيين و در ماتريس جذابيت مداخله گروه‌بندي بازيگران انجام شد. نتايج نشان داد از 7 بازيگر كليدي 5 بازيگر در گروه هم‌پيمانان و 2 بازيگر در گروه مهاجمان قرار گرفته و ساير بازيگران با تأخير زماني و شدت كمتري در اين مسأله ورود پيدا مي‌كنند.