عنوان مقاله :
تحليل ارتباط رخدادهاي سالانه بيماري ليشمانيازيس جلدي و نوسانات بين سالي آب و هوايي مطالعه موردي شهر مشهد
عنوان به زبان ديگر :
Cutaneuous Leishmaniasis Incidence and Annu-al Climatic Variations: A Statistical Analysis, Case Study of Mashhad, Iran
پديد آورندگان :
زارعي چقابلكي، زهرا دانشگاه لرستان - دانشكده ادبيات و علوم انساني , ياراحمدي، داريوش دانشگاه لرستان - دانشكده ادبيات و علوم انساني , كرم‍‍پور، مصطفي دانشگاه لرستان - دانشكده ادبيات و علوم انساني , شمسي‌پور، علي اكبر داشگاه تهران
كليدواژه :
مشهد , ليشمانيازيس جلدي , نوسانات آب و هوايي , خشكسالي
چكيده فارسي :
زمينه: ليشمانيازيس جلدي از مهم‌ترين بيماري‌هاي عفوني است هر ساله رخدادهاي فرواني از آن ثبت مي‌گردد. سه مؤلفه، انگل، مخزن و ناقل اين بيماري تعيين كننده اصلي ديناميك زماني و مكاني اين بيماري مي‌باشد كه عوامل اقليمي مي‌توانند با تأثيرگذاري بر روي اين مؤلفه‌ها، بروز بيماري را به صورت چشمگيري تغيير دهد.
مواد و روش‌ها: هدف اين پژوهش، بررسي تأثير نوسانات اقليمي بر رخدادهاي سالانه بيماري ليشمانيازيس جلدي در شهر مشهد مي‌باشند. براي تحليل ارتباط بين بروز سالانه بيماري و نوسانات اقليمي، ابتدا فازهاي مختلف خشكسالي با استفاده از شاخص SPI شناسايي گرديد و سپس به تحليل فراواني رخداد بيماري در اين فازها با استفاده از تست ناپارامتريك كروسكال واليس و آزمون Dunn-Bonferroni، در سطح اطمينان 95 درصد پرداخته شد.
يافته‌ها: نتايج حاصل از آزمون ناپارامتريك كروسكال واليس روي رخداد بيماري در سه فاز خشكسالي تفكيك شده، بيانگر آن بود كه تفاوت معني‌داري بين ميانگين‌هاي سالانه رخداد بيماري در فازهاي مختلف اقليمي وجود داشت، تست تعقيب مربوط به آزمون كروسكال واليس (Dunn-Bonferroni)، نشان داد كه ميانگين سالانه ركوردهاي بيماري در سال‌هاي با خشكسالي شديد به صورت بارزي بيشتر از سال‌هاي با بارش نرمال بوده است، بالا بودن معني‌دار ميانگين ركوردهاي سالانه رخداد بيماري در فازهاي خشكسالي شديد را مي‌توان با محدود شدن منابع غذايي در دسترس مخازن اين بيماري كه بيشتر جوندگان هستند مرتبط دانست.
نتيجه‌گيري: محدوديت منابع غذايي در سال‌هاي خشك باعث مي‌شود جوندگان كه مخازن اصلي اين بيماري هستند براي جستجوي منابع غذايي بيشتر در معرض خونخواري پشه خاكي‌ها قرار گيرند و رخداد بيماري افزايش يابد.
چكيده لاتين :
Background Cutaneous Leishmaniasis (CL) is an important infection with a high incidence rate. The
spatiotemporal dynamics of this disease is mainly determined by three main components of parasite,
reservoir and vector. Climatic factors can significantly affect its incidence through their impact on these components.
Materials and Methods: The present study aimed to assess the effects of climatic changes on the incidence rate of CL in Mashad, Iran. To this end, first different phases of drought were identified through Standard Precipitation Index (SPI). Then the relationship between the incidence of CL and these phases was analyzed with non-parametric Kruskal-Wallis test and Dunn-Bonferroni test at a significance level of 95%.
Results: The results of the non-parametric Kruskal-Wallis test on the incidence of CL in the three phases of drought showed a significant relationship between them. Dunn-Bonferroni test showed that the incidence of CL was significantly higher during the years with severe drought as compared to years with normal rainfall. The significant increase in the mean incidence of CL during severe drought can be attributed to limited food sources available to the vectors, which are mostly rodents.
Conclusion: Scarcity of food sources during drought makes rodents, as the main vector of the disease, to seek food and be more exposed to sandflies. That is how the incidence of CL increases.
