ارزيابي كاركرد سرمايه اجتماعي در بافت هاي شهري با فرايند تحليل سلسله مراتب (نمونه موردي: شهر زنجان)

Assessing the function of social capital in urban textures using Analysis Hierarchy process (A Case study of Zanjan city)

شناخت ابعاد مختلف سرمايه اجتماعي و سنجش آن در محلات شهري منجر به درك درست از تفاوت هاي موجود در عناصر سيستم شهري (محلات شهري) مي­ شود. اين نكته فرايند برنامه­ ريزي را متناسب با تفاوت هاي موجود نظام خواهد داد. در اين مقاله با سنجش تطبيقي سرمايه اجتماعي در ابعاد مختلف آن (آگاهي اجتماعي، مشاركت مدني، اعتماد اجتماعي و انسجام اجتماعي) سه محله شهر زنجان در بافت قديم (محله دباغها)، بافت جديد (كوي قائم) و سكونتگاه غير رسمي (محله ترانس) كه داراي ساختار جغرافيايي متفاوت با يكديگر هستند پرداخته مي شود. روش تحقيق اين مطالعه از نوع توصيفي– تحليلي يوده كه با استفاده از روش ميداني وكتابخانه ­اي اقدام به جمع­ آوري اطلاعات گرديده است. نتايج حاصل از مطالعات نظري و ميداني با به­ كار بردن مدل تحليل سلسله مراتبي (AHP) نشان داد كه محلات قديم و سكونت گاه غيررسمي با وجود مشكلات عديده خود داراي سرمايه اجتماعي (به ويژه سرمايه اجتماعي درون محله ­اي) بالاتري در مقايسه با بافت جديد بوده كه اين عامل مي ­تواند به عنوان ظرفيت بالقوه محل براي ارتقاي كيفيت زندگي آنان بحساب آيد.

Identifying and measuring different aspects of social capital in urban quarter lead to a better understanding of the differences among urban system elements (urban neighbourhood). This point will make the planning process according to system differences. In this paper, different aspects of social capital (social awareness, civic participation, social trust and social cohesion) in three neighborhoods of Zanjan including old (Dabbagha), new (Gaem) and informal settlement (Trans) are discussed. These areas have different geographic structure and comparative measure of social capital is used. The methodology of the research is based on analytical - explanatory approach. The data was collected by a field survey and the secondary documents. The results from applying analysis hierarchical process model (AHP) showed that although old and informal areas have numerous problems, their social capital, particularly social capital within a quarter, is higher than the social capital of new neighborhood. This privilege can be considered as a potential capacity to promote their life quality.