اقامتگاه شاهي «عباس آباد»، «گوشۀ عيش» شاه‌ عباس اول در مازندران

Royal Residence of Abbāsābād in Māzandarān: The "Pleasure Corner" of Shāh Abbās I

در ميان كاخ‌هاي شاه‌عباس اول در مازندران، عمارت عباس‌آباد به جهت ويژگي‌هاي بارزي كه دارد، قابل‌توجه است. اين عمارت را مي‌توان محل تلاقي باغسازي غيررسمي و باغسازي رسمي دانست؛ چنانكه در آن يك درياچۀ مصنوعي كه عناصر باغسازي آزادانه اطرافش شكل‌گرفته‌اند و فضايي كاملاً هندسي كه با ارتفاع از سطح درياچه قرارگرفته، به هم متصل مي‌شوند. همزيستي اين دو بخش و ارتباط نزديك اين اقامتگاه با طبيعت جنگلي اطراف، نمايانگر نوعي ارتباط اصيل ميان برخي از باغ‌هاي صفوي با منظر طبيعي است؛ رابطه‌اي كه به‌صورت تمايل براي «حفظ» يا «بازتوليد» طبيعت با ويژگي‌هاي بكر و رام نشدۀ آن بروز مي‌كند. از اين‌ روي در عباس‌آباد بهشهر به‌جاي يك كاخ سلطنتي باشكوه، اقامتگاه شكاري ساده‌اي ساخته مي‌شود كه گوشة عيش شاه‌ عباس اول است.

Among Shâh ‘Abbâs I’s palaces in Mâzanderân, the ‘Abbâsâbâd estate is outstanding by its original features: it linked an informal garden, the elements of which are loosely assembled around an artificial lake to a formal space, on higher grounds, with a geometrical outlay, more common in the art of Persian gardens. The coexistence of these juxtaposed parts and the close relation of the residence with the surrounding forest, the lack of outside walls customary in Persian gardens, hint at an original relation of some Safavid gardens with the natural landscape i.e. a will to “reproduce” or “preserve” nature in its wilder aspects, with the intent, not of building a great Royal garden, but rather, a simple hunting residence: a gusheh-ye ‘eysh-e shâh, a "pleasure corner for the king".