پديد آورندگان :
سقايي، سارا دانشگاه جيرفت - دانشكده علوم انساني , اميرحاجلو، سعيد دانشگاه جيرفت - دانشكده علوم انساني , مقبلي قرايي، فريده
كليدواژه :
بوم‌شناسي , شكل‌گيري و تخريب شهر , نَرماشير , شهرهاي تاريخي
چكيده فارسي :
بيان مسئله : فراز و فرود شهرهاي تاريخي، متأثر از عوامل دروني و بيروني است كه مطالعه هريك،آگاهي‌هايي را درباره ريشه‌هاي تحولات فرهنگي و اجتماعي ارايه مي‌كند. يكي از اين شهرهاي تاريخي، شهر كهن نَرماشير در جنوب شرق كرمان است. بر پاية شواهد، اين شهر از عصر ساساني تا اواخر تيموري گسترش داشته، اما در دوره صفوي از رونق افتاده و متروك شده است. پرسش اين است كه شكل‌گيري، گسترش و تخريب شهر نرماشير از چه متغيرهاي بوم‌شناسي اثر پذيرفته است؟
هدف : هدف از اين مقاله، تبيين نقش بسترهاي جغرافيايي و بوم‌شناسي در شكل‌گيري، گسترش و تخريب شهر نرماشير است.
روش : داده‌ها به روش‌هاي اسنادي و ميداني گردآوري شده و روش پژوهش، «تحليلي» است. در ابتدا، اسناد تاريخي به شيوه «تحليل محتوا» تحليل شده‌اند. سپس داده‌ها بر پايه نقشه‌هاي GIS و متغيرهاي پنج‌گانه بوم‌شناسي در نظريه كِنِت وات تحليل شده‌اند.
نتيجه : براساس نتايج، متغير فضا، بيشترين تأثير و متغيرهاي ماده، تنوع و انرژي تأثير قابل توجهي در شكل‌گيري و گسترش شهر نرماشير داشته‌اند. متغير فضا، در مرحله ترك شهر نيز داراي بيشترين نقش بوده است. اما نقش متغيرهاي ماده و تنوع در ترك نرماشير به دليل فقدان شواهد، روشن نيست. افزون بر عوامل بوم‌شناسي، احتمالاً شكل‌گيري، گسترش و ترك آن، پيامد عوامل غيراكولوژيك نيز بوده است. اما به باور نگارندگان، عوامل بوم‌شناسي، تسهيل‌كنندة سه مرحله فوق بوده‌اند.
چكيده لاتين :
Problem Statement: The historic cities in Iran have gone through many ups and downs, and development and decline, due to various internal and external factors. The study of these factors can help find the roots of cultural and social upheavals. The Old City of Narmashir in the southeast of Kerman is one of these Iranian historic cities. According to archaeological and historical documents, Narmashir has expanded from the Sāsānid Empire (AD 224–651) to the late Timurid period. However, as the archaeological materials suggest, the population of the city significantly decreased from the Safavid dynasty onwards. Also, The Old City was abandoned after the Afghans attack. Our question is "what environmental and ecological factors influenced the formation, development, and destruction of the Old City of Narmashir?"
Purpose: The purpose of this study is to explain the role of geographic and ecological factors in the formation, development, and destruction of the Old City of Narmashir through the lens of Kenneth Watt’s ecological theory.
Research Methodology: Data were collected through documentary and field methods. The systematic survey in this site was carried out in July 2014 and was registered in the cultural heritage list. The research method in this paper is analytical. First, the historical documents were studied and analyzed by the "content analysis" method. Afterwards, the data were analyzed drawing on the five variables in Kenneth Watt’s ecological theory: "material, energy, diversity, space and time.
Result: According to our data analysis, "Space" had not only the most effect on the formation and development of the Old City of Narmashir, but also on its departure and decline. "Material, diversity, and energy" had also a major role. However, there is not much awareness and evidence on the role of "material" and "diversity" in the abandonment of the city by its residents. Moreover, "time" did not play any significant role in the development and destruction of the city. Such changes in Narmashir might as well be affected by non-ecological factors. The authors believe that the ecological factors mostly led to the above-mentioned three phases.
