كليدواژه :
ارزيابي , شناخت , ادارك , معني , كيفيت
چكيده فارسي :
مسير كيفيت‌بخشي به محيط با تلاش براي ارتقاء معني آن گره خورده است. عوامل معناشناسانه براي ارزيابي كيفيت محيط به كار مي‌روند و شاخص‌هاي دو تصور «كيفيت» و «معني» داراي هم‌پوشاني هستند، اما تنوع زاوية ديد نظريه‌پردازان به اين دو تصور موجب شده كه برخي معني را يكي از شاخص‌هاي كيفيت برشمارند، در حالي كه ديگران كيفيت را فقط برونداد وجه ظاهري معني بخوانند. اين موارد باعث ايجاد ابهام در تعيين رابطة بين وجوه اين دو مفهوم شده و توافق روي آنچه بدان معني يا كيفيت اطلاق مي‌شود را دشوار كرده است. هدف اين پژوهش، روشن‌كردن نقاط افتراق و اشتراك وجوه و عوامل دو تصور معني و كيفيت و تعيين رابطه و نسبت آن دو با هم است تا بتوان در نظريه‌پردازي و روند نقد معماري روي اين دو مفهوم پايه‌اي به تفاهم رسيد. پژوهش با روش استدلال منطقي، چهارچوب كلي واحدي را بر اساس روند مواجهة انسان با محيط تعريف مي‌كند كه در آن، جايگاه هر يك از دو تصور معني و كيفيت تبيين مي‌شود. همچنين با روش تحليل متن و كدگذاري ادبيات، وجوه شناختي محيط طبقه‌بندي مي‌شود كه پاية تطبيق و مقايسة وجوه اين دو تصور مي‌شود. اين دو قالب، پايه‌اي براي جستجو و پاسخ‌دهي به ابهامات موجود در مورد رابطة اين دو تصور خواهند شد كه در نهايت به ارائة بيانيه مي‌انجامد. در روند مواجهه با محيط، معني در مرحلة ادارك و شناخت، اما كيفيت در مرحلة قضاوت و ارزيابي قرار مي‌گيرد. آنچه به عنوان كيفيت محيط ارزشيابي مي‌شود، ظهور بيروني و نتيجة نهايي شناخت وجوه سه‌گانة معني محيط شامل معني عملكردي، فراعملكردي و واكنشي است. زماني كه معني محيط در سطح واكنشي منجر به قضاوت مثبت مخاطب شده و بار عاطفي و ارزشيابانة آن به سمت خوبي ميل مي‌كند، محيط، باكيفيت يا داراي كيفيت خوب خوانده مي‌شود.
چكيده لاتين :
Improving environmental quality is interwoven with enhancing its meaning. Semantic factors are applied to evaluate quality and the indicators of the two concepts of quality and meaning overlap. However, theorists’ viewpoints toward these two concepts are diverse so that some consider meaning as a quality indicator, while others refer to quality merely as the outcome of the presentational aspect of meaning. This has led to an ambiguity in determining the relationship between the aspects of these two concepts and, as a result, made it difficult to consent to what is implied as meaning or quality. The current study aims at clarifying the differences and the common points of the aspects and factors of the two concepts of meaning and quality, and determining their relationship, so that an agreement could be reached on these two fundamental concepts in both architecture hypothesis and criticism. Applying logical reasoning, this research defines a coherent general framework based on human-environment interaction, in which the position of each of the two concepts of meaning and quality is explained. Also, cognitive aspects of the environment, using the method of content analysis and literature coding, are categorized as the basis for matching and comparing the aspects of the two concepts. These two frameworks would function as the basis for search of and response to the ambiguities in the relationship between these two which, ultimately, would lead to the statement. In human-environment interaction, meaning undergoes perception and cognition, while quality is judged and evaluated. What is evaluated as the quality is the presentation and the final result of the cognition of the threefold aspects of the meaning, including functional, social and responsive. If the responsive meaning of an environment bears a positive affective load, the environment is considered to possess a good quality.
