عنوان مقاله :
تحليل گفتمان نقاشي دفاع مقدس در دوران جنگ (در مقايسه با نقاشي جنگ در شوروي)
عنوان به زبان ديگر :
The Discourse Analysis of ‘the Holy Defence’ Paintings during Wartime (in Comparison with Soviet War Paintings)
پديد آورندگان :
ربيعي پورسليمي، محمدرضا دانشگاه هنر تهران , افشار مهاجر، كامران دانشگاه هنر تهران
كليدواژه :
جنگ ايران و عراق , تحليل گفتمان , هنر جنگ , نقاشي دفاع مقدس
چكيده فارسي :
بيان مسئله: هنر «دفاع مقدس» براي حدود يك دهه مهم‌ترين جريان هنر رسمي در ايران بود. اين هنر، يكي از روشن‌ترين تجلي‌هاي گفتماني است كه حول اتفاقات جنگ ايران و عراق ايجاد و با نام گفتمان دفاع مقدس شناخته شد. گفتماني كه اگرچه حول يك جنگ خاص شكل گرفت، اما به‌هيچ‌وجه محدود به آن نبود و تجلي انديشه‌اي بود كه از كشمكش‌هاي نظامي آن دورة خاص فراتر مي‌رفت.
هدف: اين پژوهش به دنبال پرسش از عناصر اساسي اين گفتمان و چگونگي صورت‌بندي اين عناصر گفتماني در كنار يكديگر در نقاشي دفاع مقدس در دوران جنگ است.
روش تحقيق: روش انجام اين تحقيق توصيفي-تحليلي بوده است و براي جمع‌آوري آثار مورد بررسي از منابع مختلفي از جمله كتاب‌ها، كاتالوگ‌ها، مجلات و سايت‌ها استفاده شده است. پس از معرفي كلياتِ نظرية گفتمان و تشريح اصطلاحات اساسي اين نظريه، تلاش شده است كه شش عنصر مهم در اين گفتمان (جبهة خودي، جبهة دشمن، مبارزه، پيروزي، شكست و زن) كه عناصر تكرارشونده در گفتمان‌هاي هنري مربوط به جنگ هستند، در اين نقاشي‌ها به تفصيل بررسي شوند.
نتيجه‌گيري: با بررسي عناصر گفتماني اين هنر و قياس آنها با شكل ديگري از صورت‌بندي گفتماني جنگ در نقاشي (هنر شوروي)، مفصل‌بندي خاص اين عناصر به يكديگر در گفتمان نقاشي دفاع مقدس به بحث گذاشته شده است. در اين پژوهش با شناسايي نقش تعيين‌كنندة معنويت در شكل‌بندي اين گفتمان، مشخص شده است كه گفتمان دفاع مقدس نه صرفاً معطوف به جنگ ايران و عراق، بلكه عملاً در كار بازنمايي منازعات بزرگ‌تري بود كه محدود به جبهه‌ها و كشمكش‌هاي نظامي نبوده است.
چكيده لاتين :
Problem Statement:The Art of ‘the Holy Defence’ has been the official trend of Iranian art for the better part of a decade. This art has been a very clear cut materialisation of such discourse that had once been constructed around Iran-Iraq War, commonly known as the Holy Defence discourse. a discourse although surrounded an actual war taking place in an actual time and space yet by no means stayed within its limits and furthermore demonstrated a certain mode of thought that went beyond the military struggles of the given era.
Aims:This investigation aims to scrutinize the question of the fundamental elements of such discourse and how its elements integrated into the Holy Defence Art during Wartime.
Methodology:The present investigation is a descriptive analytic study that uses books, catalogues, magazines and websites as its main ways of access to the artworks. Having the general theory of the mentioned discourse discussed and the main jargon of this theory defined, the six key elements of this discourse, namely the insiders, the enemy, the fight, the victory, the defeat and the woman, that are the frequent elements of the artistic discourse of the war, have been thoroughly examined.
Conclusion:Having the discourse elements of this art studied and compared with another discourse formation of war painting, namely the Soviet Art, the unique way of articulation of such elements in the Holy Defence Painting Discourse is another aim of this study to undertake. This study also intends to look through the decisive role of spirituality in the formation of such discourse and concludes the Holy Defence Discourse Was not just dealing with Iran-Iraq war but it was representing much larger strives which were not confined within the limits of war fronts and military struggles.
