اثر بخشي‌ آموزش معنويت با تاكيد بر آموزه هاي دين مبين اسلام بر تاب آوري و سازگاري ‌اجتماعي در افراد وابسته به مواد

The Effectiveness of Training Spirituality with Emphasis on Islamic Teachings on Resilience and Social Adjustment in Substance-dependent Individuals

پژوهش حاضر با هدف آموزش ­معنويت مبتني ­بر آموزه­هاي اسلامي بر تاب آوري و سازگاري ­اجتماعي در افراد وابسته به مواد انجام شد. اين پـژوهـش آزمايـشي از نوع پيـش ­آزمون ـ پس ­آزمون با گروه كنترل بود. جامعه مورد مطالعه شامل افراد وابسته به مواد مركز ترك ­اعتياد با متادون شهرستان ­قروه (نيكو سلامت) در سال1392 بود. ابتدا تعداد90 نفر از افراد وابسته به مواد مراجعه­كننده به كلينيك ترك­ اعتياد بر اساس نمونه­گيري تصادفي ساده انتخاب شدند. سپس تعداد 30 نفر از اين افراد كه در مقياس­ تاب آوري كانر و ديويدسون­ و مقياس سازگاري ­اجتماعي پايين ترين نمرات را گرفتند انتخاب شدند و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و كنترل قرار گرفتند. گروه آزمايش تحت آموزش 9 ­جلسه ­دو ساعته معنويت قرار گرفتند اما گروه كنترل تحت هيچگونه آموزشي قرار نگرفت. جهت جمع آوري اطلاعات­ از مقياس تاب آوري كانر و ديويدسون­ و مقياس سازگاري ­اجتماعي استفاده شد. براي تحليل آماري داده ها از تحليل كوواريانس استفاده شد. يافته ها نشان داد كه ميانگين نمرات سازگاري اجتماعي در پس آزمون گروه آزمايش به طور معنا داري از ميانگين نمرات پس آزمون در گروه كنترل كمتر بود و به عبارتي سازگاري افزايش يافته بود. همچنين ميانگين نمرات تاب آوري در پس ­آزمون گروه آزمايش به طور معنا داري از ميانگين نمرات پس آزمون در گروه كنترل بالاتر بود. مي توان از آموزش معنويت با تاكيد بر آموزه هاي دين مبين اسلام به طور معني داري در ارتقا ميزان تاب آوري و سازگاري اجتماعي افراد وابسته به مواد استفاده كرد.

The current research was performed aiming to train spirituality based on Islamic teachings on resilience and social adjustment in substance-dependent individuals. This study was an experimental research conducted in the form of pretest-posttest with control group. The population under study consisted of substance-dependent individuals in the Methadone Addiction Treatment Center of the city of Ghorve (Nikoosalamat) in 2013. At first, the sample size included 90 substance-dependent individuals referred to the addiction treatment clinic who were selected based on simple random sampling. Then, the number of 30 individuals who had received the lowest scores in the Connor-Davidson Resilience Scale (CD-RISC) and the Social Adjustment Scale (SAS) were selected and randomly divided into two experimental and control groups. The experimental group received 9 two-hour spirituality sessions, but the control group received no training. The CD-RISC and the SAS were applied to collect data, and covariance analysis was used to analyze the data. The findings showed that the mean of social adjustment scores in the posttest of the experimental group was significantly lower than that of posttest scores in the control group and, in other words, adjustment was increased. Also, the mean of resiliency scores in the posttest of the experimental group was significantly higher than the mean of posttest scores in the control group. It can be concluded that the training of spirituality with emphasis on the teachings of the Islamic religion can be used to significantly increase the level of resilience and social adjustment in substance-dependent individuals.