رشد واجي دركودكان 3تا 5 سالة‌ كُردزبان با گويش كرمانجي- مياني مكرياني

Phonological development in 3-5 year-old Kurdish-speaking Children with Middle Kurmanji- Mukryani Dialect

اين پژوهش، رشد واجي كودكان كُردزبان با لهجۀ كرمانجي مياني– مكرياني را گزارش مي‌دهد. نمونه‌هاي گفتاري 120 كودكِ 3 تا 5 سالۀ كُردزبان كه به‌طورِ تصادفي از مراكز بهداشت و مهدكودك‌هاي شهرستان بوكان، آذربايجان غربي، انتخاب شده بودند، جمع‌آوري شد و مورد تحليل قرار گرفت. سن اكتساب 29 همخوان زبان كُردي در سه موقعيت اول، وسط و آخر با استفاده از آزمون تصويري توليد، ارزيابي شد. نتايج نشان داد كه كودكان كُردزبان تا سن چهارونيم‌سالگي همۀ همخوان‌ها را به‌استثناي{ʒ , z, g, ɣ, ʤ}در هر سه موقعيت اول، وسط و آخر كسب مي‌كنند. همخوان‌ها در موقعيت آغازين درست‌تر از همخوان‌ها در موقعيت مياني و انتهايي تلفظ مي‌شوند. رشد همخوان‌هاي زبان كُردي از 3 تا 5 سالگي تدريجاً افزايش مي‌يابد. كودكان درستي بيشتري در تلفظ همخوان‌هاي خيشومي، روان و انسدادي نسبت به همخوان‌هاي سايشي، لرزشي و انسايشي دارند. نتايج اين مطالعه پايه‌اي را براساس رشد واج‌شناسي طبيعي براي آسيب شناسان گفتار و زبان كُردي جهت ارزيابي و درمان كودكان داراي اختلال، فراهم مي‌كند.

This study reports phonological development in Kurdish speaking children with Middle Kurmanji-Mukryani dialect. Speech samples of 120 children, aged between 3 and 5 years, were randomly collected from nurseries and preschools in Bukan city, western Azerbaijan, and later analyzed. The age of acquisition of 29 Kurdish language consonant in three positions (initial, medial and final) were evaluated by using the speech test. The results revealed that Kurdish-speaking children acquired all consonants in three positions between age 4 and 6, except the consonants / ʒ, z, g, ɣ, ʤ /. The consonants in the initial position were pronounced more correctly than those in the medial and final position. The development concerning Kurdish consonants increased gradually from age 3 to 5. The subjects showed more accuracy in nasals, liquids, laterals, and stops than in fricatives, affricatives, and trill. The findings of this study provide the basis for normal phonology development which can be useful to Kurdish speaking speech-language pathologists in the assessment and treatment of children with disorder.