بررسي آسيب پذيري شهرها با رويكرد پدافند غيرعامل با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي معكوس(IHWP) و GIS -مطالعه موردي تهران بزرگ

اﻣﺮوزه در ﺷﻬﺮﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ اﯾﻦﮐﻪ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺐ ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎي ارﺗﺒﺎﻃﯽ رﻋﺎﯾﺖ ﻧﺸﺪه، ﻋﺮض راه ﻫﺎ ﮐﻢ و از ﻣﺮاﮐﺰ ﺧﺪﻣﺎﺗﯽ و درﻣﺎﻧﯽ دور ﺑﻮده ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ آﺳﯿﺐﭘﺬﯾﺮي ﺷﻬﺮﻫﺎ ﺑﺎﻻ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. از اﯾﻦ رو دﻓﺎع ﻏﯿﺮﻋﺎﻣﻞ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﯾﮑﯽ از ﻣﺆﺛﺮﺗﺮﯾﻦ روشﻫﺎي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺗﻬﺪﯾﺪات ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد. ﺗﻬﺮان، ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﺷﻬﺮ اﯾﺮان ﮐﻪ ﻗﻄﺐ اﻗﺘﺼﺎد، ﺟﻤﻌﯿﺖ، ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻧﯿﺰ ﻣﻨﺸﺎء ﺑﺰرگ ﺗﺮﯾﻦ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ﻣﺬﻫﺒﯽ، ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻣﻠﯽ و داراي ﯾﮏ ﻧﻈﺎم ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ اﺳﺖ. ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺣﺎﺿﺮ در زﻣﺮه ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﮐﺎرﺑﺮدي ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. در اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ از روش ﻫﺎي اﺳﻨﺎدي (ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ اي)، ﭘﺮﺳﺶ ﻧﺎﻣﻪ (ﮐﻤﯽ)، ﺟﻬﺖ ﮔﺮدآوري اﻃﻼﻋﺎت اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. روش ﺗﺤﻘﯿﻖ ﭘﺎﯾﺎنﻧﺎﻣﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ و ﺟﻬﺖ ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ آﺳﯿﺐﭘﺬﯾﺮي ﻧﯿﺰ از ﻣﻨﻄﻖ IHWP در ﻧﺮم اﻓﺰار GIS اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه و ﺟﻬﺖ اﺳﺘﺨﺮاج ﺗﻬﺪﯾﺪ اﻧﺴﺎن ﺳﺎﺧﺖ ﭘﺎﯾﻪ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ﻧﯿﺰ از روش AHP اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﯾﺪ. دراﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از 16 ﺷﺎﺧﺺ ، آﺳﯿﺐﭘﺬﯾﺮي ﺷﻬﺮ، ﻣﺪﻟﺴﺎزي ﮔﺮدﯾﺪ ﮐﻪ ﺗﻬﺪﯾﺪ ﭘﺎﯾﻪ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان، ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻫﻮاﯾﯽ ﺷﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ 29,83 درﺻﺪ ﻗﻄﻌﺎت ﺷﻬﺮ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻫﻮاﯾﯽ از آﺳﯿﺐ ﭘﺬﯾﺮي ﺧﯿﻠﯽ ﭘﺎﯾﯿﻦ، 24,54 درﺻﺪ ﭘﺎﯾﯿﻦ، 42,86 درﺻﺪ ﻣﺘﻮﺳﻂ، 15,96 درﺻﺪ ﺑﺎﻻ و 8,97 درﺻﺪ ﻗﻄﻌﺎت از آﺳﯿﺐﭘﺬﯾﺮي ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺎﻻ ﺑﺮﺧﻮردار ﻫﺴﺘﻨﺪ.