كليدواژه :
طراحي فراگير , طراحي فراگير , امكان دسترسي , محيط هاي سكونتي
چكيده فارسي :
امروزه فراهم ساختن امكان دسترسي براي همه به عنوان يك ضرورت اساسي در زندگي مدني شناخته شده است و به منظور تحقق اين امر تلاش‌هاي مختلفي در محيط‌هاي سكونتي در سراسر جهان صورت مي‌گيرد. در كشور ما عليرغم رويكردهايي كه برخي نهادهاي دولتي در جهت گسترش و سهولت امكان "دسترسي" و" قابليت زندگي " در فضاها نشان داده اند؛ تا‌كنون تلاش اساسي جهت طراحي جامعي كه نيازهاي اكثريت افراد را برآورده نمايد انجام نگرديده است. البته ضوابط و اصول لازم‌الاجراي متعددي در بسياري از پروژه‌هاي طراحي، مناسب‌سازي محيط‌هاي شهري موجود را دنبال مي‌نمايند و اين مناسب‌سازي از طريق به كارگيري صحيح عناصر و تجهيزات در محيط‌هاي سكونتي صورت مي‌گيرد. اما آنچه در اين محيط‌ها و فضاهاي وابسته به آنها مشاهده مي‌شود، ناكارآمدي استانداردها و زمينه‌هايي است كه به كارآيي بيشتر محيط و پاسخگويي بهينه آن براي شهروندان مي‌انجامد. بديهي است استفاده نابجا و قراردادي از عناصر طراحي در ساختار كالبدي محيط سكونتي، آن را زشت و نازيبا مي‌كنند و موجد محيط‌هايي است كه گويي تنها براي رعايت قانون و نه برگرفته از منطق طراحي به وجود آمده‌اند. بنابراين در اغلب موارد دسترسي، شاخصي براي آزمون طرح به شمار مي‌آيد، نه بخشي از اهداف پروژه طراحي محيط؛ هرچند متأسفانه به مساله دسترسي در حين طراحي و انتخاب روش طراحي، به درستي انديشيده نمي‌شود. طراح (در مقياس اجزاء و مبلمان)، معمار (در مقياس ساخت بنا) و طراح شهر (در مقياس شهري) هر يك بايد طيفي گسترده از كاربران را مدنظر قرار دهند. طيفي كه بايد شامل افرادي با توانايي حركتي محدود يا فاقد اين توانايي، معلولين حسي (نابينايان، كم‌بينايان، ناشنوايان و كم‌شنوايان) بوده و افرادي با توانايي جسمي و حركتي متفاوت (سالخوردگان، كودكان، زنان، ... ) و با مقاصد و اهداف كاملاً متفاوت از حضور در محيط را نيز در بر گيرد.
چكيده لاتين :
Today accessibility for all is recognized as a basic necessity in social life and there are attempts all over the world to ensure this. In our country, in spite of some governmental organizations trends toward accessibility and usability of spaces, no special attempt toward inclusive design that can satisfy the needs of majority, has been performed. The purpose of this paper is to identify the principles of Inclusive Design in the housing spaces. Necessity of this matter arises from that mobility disabilities that makes limitation for enormity of population. Limitations which outcome from disabilities of handicapped can not be considered as barrier against their access to desired spaces. They must be able to live with the greatest possible independence regardless of limitations and far away from stresses of constraints that usual people of society are free from them. The most usual aspect of handicapped is physical-movement disabilities. Inclusive Design for people with mobility limitations is appearance of providing equity access that will have extraordinary mental effects, in addition to their physical and sanitary security. Design of accessible spaces for all people is a challenge for specialists and designer, architect and urban designer in furniture, building and urban scale, which should be consider the wide spectrum of individuals. The spectrum which covers individual with limited physical capability or disabled, sentimental handicapped (blinds, weak-sighted, deaf, and semi-deaf) and people of various physical and movement capability (elderly people, children, women and etc.) as well as usual people and individuals who have other disabilities. Based on the findings in issues related to physical limitations of people with special needs and conception of the varied problems that such people have, in this paper some key solutions have been proposed for Inclusive Design, such as responsiveness, unlimited and independent access for all and flexible design of housing spaces.
