بررسي الگوهاي غذايي، نمايه تغذيه سالم و عوامل خطر سنتي بيماري هاي قلبي عروقي در بزرگسالان 35 تا 65 ساله شهر مشهد

Investigation of Dietary Patterns, Healthy Eating Index and Traditional Risk Factors of Cardiovascular Disease in 35-65 Years Old Adults of Mashhad

مقدمه بيماري هاي قلبي- عروقي (CVD) مهمترين علت مرگ در سراسر دنيا هستند، به طوري كه ادعا مي شود سالانه 17 ميليون نفر در اثر اين بيماري ها جان خود را از دست مي دهند. رژيم غذايي نقش مهمي را در زمينه سازي براي عوامل خطر بيماري هاي قلبي عروقي ايفا مي كند و همچنين مطالعات اخير نيز شواهدي در زمينه ارتباط بين الگوهاي غذايي با بيماري هاي مزمن و خطر مرگ و مير را بيان كرده اند. هدف اين مطالعه تعيين الگوهاي غذايي، امتياز نمايه تغذيه سالم و بررسي وضعيت عوامل خطر سنتي بيماري هاي قلبي عروقي در الگوهاي غذايي به دست آمده در بزرگسالان 35 تا 65 ساله شهر مشهد مي باشد. روش كار اين مطالعه توصيفي مقطعي در شهر مشهد از مهر ماه سال 1390 به مدت نه ماه انجام شد. براي انجام اين مطالعه، تعداد 1500 نفر از افراد شركت كننده در طرح MASHAD STUDY به طور تصادفي انتخاب شدند. براي تعيين الگوهاي غذايي از پرسشنامه بسامد خوراك 65 موردي استفاده شد. الگوهاي غذايي با استفاده از روش تحليل عاملي در نرم افزار spss تعيين شدند. براي تعيين امتياز نمايه تغذيه سالم از تجزيه و تحليل پرسشنامه بسامد خوراك توسط نرم افزار تغذيه اي Nutritrac, version3 استفاده شد. اطلاعات به دست آمده از اندازه گيري هاي تن سنجي و آزمايش هاي بيوشيميايي انجام گرفته بر نمونه هاي خوني شركت كنندگان براي بررسي وضعيت عوامل خطر سنتي بيماري هاي قلبي عروقي در الگوهاي غذايي به دست آمده مورد استفاده قرار گرفتند. نتايج افراد بالاترين پنجك الگوي غذايي مخلوط در مقايسه با افراد پايين ترين پنجك، وزن، نمايه توده بدن، دور كمر و امتياز نمايه تغذيه سالم بالاتري داشتند. افراد بالاترين پنجك الگوي غذايي غربي در مقايسه افراد پايين ترين پنجك، وزن، نمايه توده بدن، كلسترول خون، LDL-c و دور كمر بالاتر و امتياز نمايه تغذيه سالم پايين تر داشتند. نتيجه گيري الگوهاي غذايي غالب در مردم مشهد شامل 2 الگوي مخلوط و غربي مي باشد و افرادي كه از الگوي مخلوط پيروي مي كردند، از غذاهاي پر كالري مانند لبنيات پرچرب و گوشت قرمز نيز استفاده مي كردند كه اين به نوبه خود باعث خنثي كردن اثرات مفيد الگوي غذاهاي سالم اين الگو بر روي عوامل خطر بيماري هاي قلبي عروقي شده است.

Introduction :Cardiovascular diseases are the leading cause of death around the world. Diet and nutrition play an important role in health and preventing from these diseases. Because dietary patterns have an important role in progression of CVD risk factors، we decided to explore dietary patterns and cardiovascular diseases risk factors of Mashhad city’s people. Materials and Methods : With the use of food-frequency questionnaire data from MASHAD Study، dietary patterns of healthy Mashhad’s adults (35-65 y old; n=1500) were identified by factor analysis and cardiovascular disease risk factors were investigated across the quintiles of dietary patterns. Results :Two major dietary patterns were extracted: mixed and westernized. The mixed pattern was characterized by high intakes of vegetables، fruits، chicken، seafoods، legumes and dairy products. The westernized pattern was characterized by high intakes of fast foods، soft drinks، red meat، coffee، french fries، tea، snacks and nuts. Weight، BMI and WC increased across the quintiles of both patterns while total cholesterol and LDL-c increased across the quintiles of westernized dietary pattern. HEI score was greater across the quintiles of mixed dietary pattern. Conclusion : These dietary patterns were weakly associated with cardiovascular diseases’s risk factors. On the other hand these dietary patterns identified were based on the real food intakes of healthy people and they were not representative of ideal dietary patterns، we need to assess different passes that mediated the relation between dietary patterns and cardiovascular diseases’s risk factors other than traditional risk factors.