ارزيابي كارآيي نسبي نيروي انساني مراكز بهداشت شهرستان‌هاي استان يزد با استفاده از مدل تحليل پوششي داده‌ها

زمينه و هدف: مديران سازمان‌ها جهت برنامه‌ريزي، كنترل و افزايش عملكرد سازمان خود، نيازمند اندازه‌گيري و ارزيابي عملكرد واحدهاي زير مجموعه سازمان مي‌باشند. در اين تحقيق، كارآيي نسبي نيروي انساني مراكز بهداشت استان يزد با استفاده از مدل تحليل پوششي داده‌ها (Data Envelopment Analysis) مورد ارزيابي قرار گرفته است. مواد و روش‌ها: در اين پژوهش توصيفي- مقطعي، براي جمع‌آوري داده‌هاي مورد نياز از روش پيمايشي استفاده گرديد. پس از تعيين متغيرهاي ورودي و خروجي اصلي مراكز بهداشتي و جمع‌آوري آمار عملكرد، نسبت به انتخاب مدل مناسب تحليل پوششي داده‌ها (مدل بازده نسبت به مقياس ثابت) براي سنجش كارآيي نسبي اقدام گرديد. سپس با مدل‌سازي و اجراي مدل، ضمن سنجش كارآيي نسبي واحدها، ورودي‌ها و خروجي‌هاي هدف براي كارا شدن واحدهاي ناكارا، هم به روش خروجي محور و هم به روش ورودي محور تعيين گرديدند. واحدهاي مورد مطالعه 10 مركز بهداشت در استان يزد در سال 1385، ورودي‌هاي مدل شامل دو متغير تعداد بهورزان و تعداد پرسنل بهداشت خانواده شاغل و خروجي‌هاي مدل، اهم خدماتي كه در مراكز بهداشت ارائه مي‌شود، مي‌باشند. يافته‌ها: نتايج تحقيق بيانگر اين است كه در سال 1385 مراكز بهداشتي شهرستان‌هاي ميبد و يزد با ميزان كارآيي نسبي 1، نسبت به ديگر مراكز، داراي بيشترين كارآيي نيروي انساني بوده و مراكز بهداشتي شهرستان‌هاي تفت و مهريز به ترتيب با ميزان كارآيي نسبي 427/0 و 485/0 داراي كارآيي نيروي انساني پايين‌تري نسبت به ديگر مراكز بوده‌اند. نتيجه‌گيري: با استفاده از مدل تحليل پوششي داده‌ها مي‌توان نسبت به سنجش كارآيي نسبي مراكز بهداشتي اقدام نمود و مديران مراكز بهداشتي قادر خواهند بود با كمك اين مدل، برنامه‌ريزي لازم را جهت بهبود كارآيي اين بخش‌ها ارائه نمايند.