طراحي‌هاي تنها موردي و مورد- شاهدي در ارزيابي اثر متقابل ژن- محيط با استفاده از داده‌هاي سرطان پستان

زمينه و هدف: اثر متقابل عوامل ژنتيكي و محيطي در اپيدميولوژي به طور گسترده‌اي مورد توجه قرار گرفته است. روش‌هاي سنتي مطالعه اين اثر به گروه شاهد نياز دارد كه انتخاب مناسب آن داراي مشكلاتي است. در طراحي نوين تنها موردي، اين اثر را با داده‌هاي موارد (بيماران) مي‌توان بدست آورد. در اين تحقيق اثر متقابل ژن - محيط با داده‌هاي بيماران مبتلا به سرطان پستان با استفاده از دو طراحي مورد - شاهدي و تنها موردي بررسي شده است. مواد و روش‌ها: اين مطالعه با دو طراحي تنها موردي و مورد شاهدي همسان شده در سال 1387 انجام گرفته است. با روش تصادفي ساده 300 فرد مبتلا به سرطان پستان از درمانگاه شهيد مطهري براي هر دو طراحي، و با روش در دسترس 300 فرد به عنوان شاهد براي طراحي مورد- شاهدي از مراجعين ساير بخش‌هاي مراقبتي درمانگاه شهيد مطهري انتخاب شدند. داده‌ها با آزمون‌هاي رگرسيون لجستيك و رگرسيون لجستيك شرطي تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها: حدودهاي اطمينان و -2log likelihood همه متغيرها در طراحي تنها موردي بهتر از مورد- شاهدي بود. خطاي معيار در سن اولين قاعدگي، اولين زايمان در بالاي 34 سال و افراد زايمان نكرده، سابقه تولد زنده، سابقه شيردهي و مصرف قرص‌هاي پيشگيري از بارداري در طراحي تنها موردي كمتر از مورد - شاهدي بود. مقدار P در متغيرهاي سن اولين قاعدگي، اولين زايمان در بالاي 34 سال و افراد زايمان نكرده، سابقه تولد زنده و سابقه شيردهي در طراحي تنها موردي كوچك‌تر از مورد - شاهدي بود. نتيجه‌گيري: مدل تنها موردي، روشي كارا به لحاظ آماري، حجم نمونه و راحتي نسبي اجرا براي مطالعه اثر متقابل مي‌باشد.