بررسي علل عدم استفاده شبانه رانندگان تاكسي از سيستم روشنايي خودرو در معابر شهري يكي از كلان شهر هاي غرب كشور

Investigating the reason why taxi drivers do not use their automobile lighting system at night in urban streets of a western metropolis of Iran

زمينه و هدف: رانندگان تاكسي گروه بزرگي از رانندگان حرفه­ اي هستند كه زمان زيادي از فعاليت روزانه خود را به رانندگي مشغول هستند. نظر به اهميت تصادفات رانندگي به عنوان يكي از معضلات سيستم ايمني ترافيك كشور، اصلاح رفتارهاي غلط رانندگي اين گروه مي­تواند تاثير زيادي بر كاهش تصادفات داشته باشد. روش بررسي: اين مطالعه توصيفي مقطعي بر روي 245 نفر از رانندگان تاكسي در سال 1393 انجام گرديد. پرسشنامه ­اي متناسب با اهداف پژوهش در دو بخش، شامل اطلاعات دموگرافيك و سنجش علل عدم استفاده شبانه از سيستم روشنايي خودرو تهيه شد. روايي محتواي پرسشنامه با استفاده از نظركارشناسان و اساتيد تاييد، و پايايي آن با استفاده از ضريب آلفاي كرونباخ معادل 0/72 تاييد شد. يافته ها: در اين مطالعه مشخص شد كه 26/9درصد رانندگان در هنگام شب، سيستم روشنايي وسيله نقليه خود را روشن نمي كنند. بيشترين محل عدم استفاده از سيستم روشنايي، ميادين اصلي شهر(46/2درصد) توسط رانندگان گزارش گرديد. فراموشي در روشن نمودن چراغ خودرو (14/28درصد) و استهلاك چراغ (13/06درصد) از دلايل اصلي عدم استفاده از سيستم روشنايي خودرو توسط رانندگان گزارش شد. همچنين ميان متغيرهاي چون فعاليت در رانندگي تاكسي به عنوان شغل اصلي (P=0/0001)، عدم دريافت اخطار از طرف سرنشينان (P=0/0001) و ميزان تحصيلات (P=0/012) با عدم استفاده شبانه از سيستم روشنايي خودرو ارتباط معناداري مشاهده گرديد. نتيجه گيري: با توجه به اين كه دليل اصلي عدم استفاده از سيستم روشنايي فراموشي گزارش شده و اكثر اين افراد تا به حال به دليل عدم استفاده از سيستم روشنايي خودرو در ساعات شبانه هيچگونه اخطار يا جريمه­ اي از طرف پليس دريافت نكرده اند، لازم است از آموزش و اعمال مقررات به عنوان يكي از راه هاي ايجاد فرهنگ صحيح ترافيك و ارتقاي عملكرد رانندگان استفاده كرد.

Background and aims: Taxi drivers are a large group of professional drivers, who spend so much time in driving. Considering traffic collisions as one of the failures of Traffic Safety System in the country, modification of improper driving behaviors of this group can result in a significant decrease in accidents. Methods: This analytical-descriptive study was conducted on 245 taxi drivers in 2013. A questionnaire was used to collect data in two sections: demographic information and reasons for not using the automobile lighting system at night. The content validity of the questionnaire was confirmed by the experts and professors’ comments and its reliability was confirmed by Cronbach's coefficient alpha (0.72). Results: It was found that 26.9% of the drivers do not turn on their automobile lighting system over night. Most in main squares of the city (46.2%). Forgetfulness in turning car’s lights (14.28%) and depreciation on car lights (13.06%) were the major reasons. Moreover, a significant relationship was observed among variables like working in taxi driving as the main occupation (p= 0.0001), lack of receiving warning from passengers (p= 0.0001), the level of education (p= 0.012) and lack of using automobile lighting system. Conclusion: Considering that forgetfulness was the main reason for not using the lighting system and the fact that most of the drivers had received no warning or fine from police for not using lights at night, it is essential to use appropriate training and exertion of regulations to create correct culture of traffic and improve driver performance.