توسعه مدلي جديد جهت ارزيابي و رتبه بندي عملكرد سلامت ، ايمني و محيط زيست

Developing a new model for assessing and ranking of organizations’ HSE performance

زمينه و هدف: ارزيابي عملكرد HSE) Performance Assessment Model) يكي از الزامات موفقيت سازمان‌ها جهت بهبود وضعيت HSE است. به نظر مي ­رسد مدل­هاي موجود جهت ارزيابي عملكرد HSE، تمامي معيارها را مدنظر قرار نداده­اند. از طرفي، مدل‌هاي خارجي در توصيف، تبيين و ارزيابي مناسب موضوعات HSE كشور ايران از توانمندي بالايي برخوردار نيستند. ازاين­رو، هدف اين مطالعه، توسعه مدلي جديد جهت ارزيابي و رتبه­ بندي عملكرد HSE است. روش بررسي: در اين مطالعه توسعه‌اي-كاربردي، ابتدا مدل­هاي ارزيابي عملكرد HSE شناسايي و معيارهاي مشترك و متمايز استخراج و پس از مصاحبه با خبرگان و تلفيق نتايج، معيارهاي ارزيابي عملكرد در دو گروه توانمندساز و نتايج شناسايي شدند. سپس براي هركدام از معيارها، تعدادي زيرمعيار و براي هركدام از زير معيارها، تعدادي نكته راهنما با نظرسنجي از خبرگان استخراج گرديد.در پايان وزن معيارها و زيرمعيارها با مقايسه­ زوجي و تحليل سلسله مراتبي فازي تعيين شد. يافته­ ها: مدل ارزيابي عملكرد (HSE) ) به ترتيب وزن با معيارهاي نه ­گانه نتايج ايمني، نتايج سلامت، نتايج محيط زيست، فرآيندها، نتايج اقتصادي و اجتماعي، فرهنگي، خطي مشي و استراتژي، رهبري، شراكت­ها و منابع سازماني و مديريت كاركنان ، با 19 زيرمعيار و 157 نكته راهنما شناسايي شد. نتيجه گيري: معيارهاي نتايج وزن بيشتري نسبت به معيارهاي توانمندساز كسب نمودند. سه معيار فرايندها، خط مشي و استراتژي و رهبري بخش اعظم از وزن توانمندسازها را تشكيل دادند كه فرايندها بيشترين امتياز را به خود اختصاص دادند. بيشترين امتياز و درصد وزني به نتايج ايمني تعلق يافت.

Background and aims: HSE performance assessment is one of the most important necessities for progress, development, and sustainability of organizations. Apparently, the previous HSE performance models have not considered all of the contributed criteria. On the other hand, foreign models can not culturally be applied in describing HSE performance in Iranian organizations. Therefore, this study was conducted with the aim of developing a new model for assessing and ranking of organizations HSE performance. Methods: In this expanding practical study, firstly, previous existed HSE performance models were identified; afterwards, common and distinct criteria were extracted. Simultaneously, interviewing with experts was done and performance evaluating criteria were recognized. For each criterion, some sub criteria and for each sub criterion, some guidance points were extracted. Finally, the weights of criteria and sub criteria were detected by paired comparison and Fuzzy analytical hierarchical process. Results: HSE performance assessment model was made of 9 criteria including safety results, health results, environment results, processes, economical and sociocultural results, policy and strategy, leadership, partnerships and resources, and human resources weighted respectively with 19 subcriteria and 157 guidance points. Conclusion: Results criteria weighted more in comparison with enablers criteria (59% and 41%, respectively). Three criteria including processes, policy and strategy, and leadership weighted partly 70 percent of enablers weights. Safety results gained the greatest rank and 28 percent of the results weight.