بررسي وضعيت و ارتباط بين دانش، نگرش و عملكرد كشاورزان گلخانه دار شهرستان جيرفت در رابطه با اثرات سوء بهداشتي و زيست محيطي كاربرد سموم در سال 1394

Investigation of status and correlations between knowledge, attitude and performance of greenhouse farmers of Jiroft town in relation to adverse health and environmental effects of the use of pesticides in 2015

زمينه و هدف: فعاليتهاي كشاورزي براي توليد بيشتر محصول باعث به خطر انداختن سلامت كشاورزان و آلودگي محيط زيست شده است. مطالعه حاضر با هدف بررسي وضعيت و ارتباط بين دانش، نگرش و عملكرد كشاورزان گلخانه دار شهرستان جيرفت در رابطه با اثرات سوء بهداشتي و زيست محيطي كاربرد سموم انجام شده است. روش بررسي: اين مطالعه مقطعي و با رويكرد توصيفي- همبستگي است كه روي 196 نفر از كشاورزان گلخانه دار(جامعه آماري بطور دقيق مشخص نيست، زيرا بيش از 6000 گلخانه در منطقه وجود دارد) با روش نمونه گيري تصادفي چند مرحله اي انجام و داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته كه شاخص روايي محتوايي براي تمامي سازه ها بيش از 0/98، نسبت روايي محتوايي بيش از 0/90 و آلفاي كرونباخ براي تمامي سازه ها بيش از 0/77 به دست آمد جمع آوري و از نرم افزار 18SPSS و آزمون هاي همبستگي اسپيرمن، من ويتني و كروسكال واليس براي تجزيه و تحليل آنها استفاده شد. يافته ها: ميانگين سني شركت كنندگان 8/11±39/77 سال و 96/4 درصد آنها مرد بودند. ميانگين نمره دانش 1/85 ± 20/54، نگرش 3/27 ± 32/88 و عملكرد 2/41 ± 35/21 بود. با توجه به ميانگين نمرات كسب شده وضعيت دانش و عملكرد شركت كنندگاه در مطالعه مطلوب(ميانگين نمره كسب شده بيش از 75 درصد نمره قابل اكتساب) و وضعيت نگرش آنها در حد متوسط(ميانگين نمره كسب شده در محدوده 50 تا 75 درصد نمره قابل اكتساب) بود. بين ميانگين نمره عملكرد با دانش و نگرش ارتباط معني داري مشاهده شد ((p<0.001). همچنين نمره دانش با جنس، سن، محل سكونت، ميانگين سابقه كشاورزي و سابقه گلخانه داري ((p<0.05)، نمره نگرش با سابقه كشاورزي و عملكرد با سابقه گلخانه داري ((p<0.03) رابطه مثبت معني داري داشت. نتيجه گيري: نامطلوب بودن نمره عملكرد نامطلوب بودن نمره عملكرد كشاورزان در مواردي كه مي تواند آسيب جدي به سلامت خود كشاورز، ، محصولات گلخانه اي و محيط زيست نشان مي دهد كه لزوماً مطلوب بودن دانش و نگرش باعث عملكرد مطلوب نخواهد شد و نياز است مداخلات برنامه ريزي شده بر پايه مدل هاي آموزش بهداشت و ارتقاي سلامت كه ساير عوامل درون فردي و بين فردي را مد نظر قرار مي دهند مورد توجه قرار گيرند.

Background and aims: Agricultural activities for producing more products may compromise farmers’ health and cause environmental pollution. This study was carried out to assess the status and correlations between knowledge, attitude and practice of greenhouse farmers of Jiroft town in relation to adverse health and environmental effects of the use of pesticides in 2015. Methods: This cross-sectional study was performed on 196 greenhouse farmers of Jiroft town in 2015 with multistage random sampling method. Data were collected using a researcher-made questionnaire and analyzed by using Spearman correlation test, Mann- Whitney and Kruskal Wallis tests through SPSS v. 18 software. Results: The average age of participants was 39.77±8.11 years and 96.4 percent were male. Average score of Knowledge was 20.54±1.85, Attitude 32.88±3.27 and performance was 35.21±2.41. The performance score was statistically positive correlation with Knowledge and Attitude (p<0.001). As well as the knowledge to gender, age, location, history of Farming and greenhouses (p<0.05), attitude with Farming history and greenhouse farming history has significant positive relationship (p<0.03). Conclusion: Unsatisfactory performance score of farmers in cases that can exert harmful effects to their health, greenhouse products and environment shows that necessarily the optimal knowledge and attitude will not be cause to optimal Performance and is needed for planned interventions based on health education and health promotion models that consider the intrapersonal and interpersonal and other factors are taken into consideration.