بررسي تاثير نوبت هاي كاري شبانه بر پردازش اطلاعات و هوشياري در كاركنان اتاق‌هاي كنترل صنايع پتروشيمي

Night shift effects on Cognitive executive functions and alertness among petrochemical control room operators

زمينه وهدف: شب كاري با مشكلات زيادي از قبيل محروميت از خواب، خواب آلودگي، كاهش عملكردهاي شناختي و پردازش اطلاعات، افزايش خطاي انساني و خستگي در ارتباط است.برنامه هاي نوبت كاري متفاوتي در صنايع پتروشيمي مورد استفاده قرار مي گيرد كه انتخاب و برنامه ريزي مناسب آنها يكي از مهمترين راهكارهاي ارگونوميك در جهت كاهش اثرات سوء ناشي از نوبت كاري محسوب مي شود. هدف از اين مطالعه بررسي و مقايسه تاثير نوبت هاي شبانه چرخشي بر پردازش اطلاعات و هوشياري در دو نظام نويت كاري مختلف است. روش بررسي : مطالعه حاضر به روش توصيفي- تحليلي در ميان 60 نفر از كاركنان اتاق هاي كنترل صنايع پتروشيمي با دو الگوي نوبت كاري متفاوت شامل الگوي7 شب متوالي (ا7N) و 4 شب متوالي (4N) به انجام رسيد است. در ابتدا و انتهاي هر نوبت براي ارزيابي عملكردهاي اجرايي از آزمون هاي n-back، عملكرد پيوسته و زمان عكس العمل ساده و همچنين با فواصل دو ساعته از شاخص KSS براي ارزيابي هوشياري استفاده شد. يافته ها: در هر دو الگو به طور معني داري دقت و سرعت حافظه كاري و هوشياري كاهش و زمان عكس العمل و خطاهاي توجه در انتهاي شيفت افزايش يافت (0/001>P). افزايش توالي نوبت هاي شبانه به طور معني داري باعث كاهش زمان عكس العمل (0/01>P). و خطاهاي ارتكابي در آزمون توجه (0/001>P). شد. نتيجه گيري: به طور كلي كاركردهاي اجرايي و هوشياري در انتهاي شيفت هاي چرخشي به طور معني دار كاهش يافت ، از طرفي در چرخش سريع (4شب متوالي) سرعت و دقت پردازش اطلاعات توسط انسان كمتر از چرخش كند(7 شب متوالي) بود كه ناشي از تطابق پذيري بيشتر افراد در چرخش هاي آهسته تر است بنابراين افزايش شب هاي پي در پي در سيستم هاي نوبتي چرخشي در اپراتورهاي اتاق كنترل صنايع پتروشيمي مي تواند منجر به بهبود عملكرد و افزايش هوشياري شده و به ارتقاء ايمني كمك كند.

Background and aims: Shift work and in particular night shift work is associated with many problems such as sleep deprivation, sleepiness, decreased cognitive performance, increased human errors, and fatigue; it is also one of the major contributors of increasing the likelihood of risk of accidents in the industry. Better matching between individuals’ circadian rhythm and night shift and higher work performance can be achieved via designing an appropriate work shift pattern. The aim of this study was to compare the effect of two different rotating night shifts on information processing and alertness. Methods: This cross-sectional study conducted among 60 employees of the petrochemical industry control rooms with two different shift pattern consists of 7 consecutive nights (or 7 N) and 4 nights (4N). To assess the cognitive performance, n-back test, continuous performance test and simple reaction time test were employed. For assessing alertness the Karolinska Sleepiness Scale (KSS) were used. Results: Results from the both schedules indicated that the accuracy and speed of working memory and reaction time were significantly reduced (p<0.001), while attentional errors and sleepiness increased (p<0.01) during the shift work. Consecutive night shifts had a significant impact on reaction time and commission errors (p>0.05). Conclusion: The main duty of control room operators (CROs) at a petrochemical plant is checking hazardous processes which require appropriate alertness and cognitive performance. As a result, planning for appropriate working hours and suitable number of consecutive night shifts in a rotating shift system is a contribution to improving CROs performance and alertness and enhancing the safety.