بررسي قدرت جوانه زني و رشد اوليه ي بيوتيپ هاي خردل وحشي( Sinapis arvensis L. ) مقاوم و حساس به بازدارندههاي استولاكتات سنتتاز در شرايط مختلف محيطي

Study the Vigour and Early Growth of Resistant and Susceptible Biotypes of Wild Mustard (Sinapis arvensis L.) to Acetolactate Synthase Inhibitors Under Different Environmental Conditions

به منظور بررسي اثر دما و تنشهاي شوري و خشكي بر جوانه زني و رشد اوليه ي بيوتيپ هاي خردل وحشي حساس و مقاوم به بازدانده هاي استولاكتات سنت تاز جمع آوري شده از سه استان خوزستان، گلستان و كرمانشاه، سه آزمايش جداگانه به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي و در چهار تكرار انجام گرفت. سطوح مختلف تنش خشكي و شوري شامل پتانسيل هاي صفر (شاهد)، 3-، 6-، 9، 12- بار بود كه به منظور ايجاد آنها به ترتيب از دو ماده پلي اتيلن گلايكول و كلريد سديم استفاده شد. درجه حراتهاي مورد آزمون نيز ه، 10، 10، 20، 20، 30 و 30 درجه سانتي گراد بود. همچنين در هر سه آزمايش عامل دوم بيوتيپهاي خردل وحشي شامل سه بيوتيپ حساس (و Kh : ، G و 1-Ker) و مقاوم ( Khs ، Ga و 2-Ker) و صفات اندازه گيري شده عبارت بودند از درصد و سرعت جوانه زني، طول گياهچه و شاخص بنيه گياهچه. نتايج نشان داد كه تنش خشكي و شوري سبب كاهش قدرت جوانه زني و رشد اوليه بيوتيپهاي خردل گرديد ولي اين كاهش در مورد بيوتيپهاي مختلف متفاوت بود. مناسب ترين درجه حرارت براي كليه بيوتيپها 15 و 20 درجه سانتي گراد بود. در شرايط رشد مختلف در مورد استان گلستان اختلاف بيوتيپهاي حساس و مقاوم معني دار نبود ولي در مورد بيوتيپهاي استان خوزستان، بيوتيپ مقاوم نسبت به بيوتيپ حساس قدرت جوانه زني پايين تري داشت و در مورد بيوتيپهاي استان كرمانشاه بيوتيپ حساس نه تنها نسبت به بيوتيپ مقاوم قدرت جوانه زني بالاتري نداشت كه در برخي سطوح تيمارهاي مورد آزمايش، بيوتيپهاي مقاوم توان جوانه زني بالاتري داشتند. بر اين اساس بيوتيپ مقاوم استان گلستان به دليل عدم اختلاف قدرت جوانه زني با بيوتيپ حساس و بيوتيپ مقاوم استان كرمانشاه به دليل رشد اوليه عمدتا بالاتر نسبت به بيوتيپ حساس مي توانند در رقابت با بيوتيپهاي حساس و گياه زراعي جوانه زني بهتر و سريعتر داشته و بايستي به دنبال علف كشهايي غير از خانواده ALS و يا راهكار غير شيميايي براي كنترل با آنها بود.

In order to study the effect of drought stress and salt stress and temperature on Germination and Seedling vigour of resistant and susceptible biotypes of wild mustard (Sinapis arvensis L.) to Acetolactate Synthase Inhibitors from three provinces Golestan, Kermanshah and Khoozestan, three experiments were conducted as factorial based on completely randomized design in four replications. Different salt and drought stresses levels were 0, -3, -6, -9 and -12 bar that created by NaCl and PEG respectively. Examined temperatures were 0, 5, 10, 15, 20, 25, 30 and 35°C. In each three experiments second factors was Biotypes of Wild Mustard include three susceptible (Ker-1, Kh3 and G9) and three resistant biotypes (Ker-2, Kh5 and G3). Studied traits were germination percent and rate, seedling length and seedling vigor index. Result showed salt and drought stresses reduced vigor and early growth of all biotypes but this reduction was different in biotypes. Optimum temperature for all biotypes were observed in 15 and 20°C. In almost conditions, different of resistant and susceptible biotypes of Golestan were not significant but in Khuzestan province, vigour of resistant biotype was lower than susceptible biotype but about Kermanshah biotypes, resistant biotype in many conditions had higher vigour than susceptible biotype. Results showed that resistant biotype of Golestan and Kermanshah caused to high vigor, in competition with susceptible biotypes and crop had better and faster germination and have to find other herbicide or nonchemical methods to control these biotypes.