فرهنگ احترام و سالمندي موفق؛ زمينه ساز سبك زندگي مشاركت - محور براي سالمندان

A culture of respect and good aging; the foundation of a participatory-style lifestyle for the elderly

ساختار جمعيتي جوامع به دلايل مختلفي، از جمله بالارفتن سطح سلامت عمومي به سمتي پيش مي رود كه افزايش قابل توجه جمعيت سالمند را به دنبال داشته است. چنين تغييراتي موجب شده بسياري از محققين و كارشناسان توجه بيشتري را معطوف به مسئله سالمندي و سلامت سالمندان در دوره هاي پاياني زندگي داشته باشند. در اين حوزه در كشورمان نيز مطالعات فراواني انجام پذيرفته كه دامنه گسترده اي از علوم مختلف را به خود معطوف كرده است. اما آن چه كه اهميت پژوهش در زمينه سالمندي را بالا مي برد در نظر داشتن ويژگي هاي فرهنگي و الگوهاي سبك زندگي سالمندان ايراني است. اگرچه ديدگاه جهاني اعتقاد دارد براي رسيدن به موفقيت در دوران سالمندي، سه شاخصه سلامت بدني و رواني و نيز تعاملات سازنده اجتماعي براي سالمند ضروري است ليكن، بررسي ها در بستر فرهنگي جوامع نشان داد كه ساير عوامل مانند وضعيت اقتصادي، سطح سواد، محيط و سبك زندگي، همگي در چگونگي تعريف سالمند از موفقيت دخيل هستند. اين پژوهش حول موضوع «احترام »، )به عنوان يك شاخص ه فرهنگي مهم نزد سالمندان ايراني(و با تاكيد بر شناخت شاخصه هاي فرهنگ - محور براي ايجاد زمينه هاي مشاركت بيشتر ايشان در ضاهاي شهري برنامه ريزي شد. در گام نخست، ديدگاه هاي سالمندان از مفهوم «موفقيت » اخذ شده، با تحليل محتوايي پاسخ ها، ميزان اهميت احساس ناشي از وجود يا عدم وجود احترام اجتماعي مشخص شدند. نتايج پژوهش تاكيد دارند كه موضوع احترام و حفظ منزلت سالمندان، يكي از مهمترين مشخصه هاي منتج از تعاملات سازنده اجتماعي مثلاً در فضاهاي شهري است و در صورت لحاظ شدن آن، عاملي است موثر در تحقق ايده سالمندي موفق در بستر فرهنگي ايران. اين پژوهش در گام بعدي، با انجام يك فاز تكميلي خلاقه در طراحي كانسپت يك عنصر مبلمان شهري بر اساس رويكرد طراحي فراگير ، محصولي را صرفاً با هدف زمينه سازي تعاملات اجتماعي و مشاركت بيشتر سالمندان پيشنهاد مي نمايد

Population aging is rising in both MEDC (More Economically-Developed Countries) & even LEDC (Less Economically-Developed Countries) due to various factors including an increase of life expectancy and also declining birth rates. Successful Aging (SA) has been brought to scientists and gerontologists’ attentions and thrown into the picture of population aging. According to the definition of SA, one should have physical, mental and social well-being to be considered as a successful elderly. However, various studies show that other factors such as the elderly’s socio-economic status, educational level, living environment and lifestyle have to be involved in the definition of SA. Serious attention was also paid by Iranian scientists to Iran’s aging population. However, despite the large number of studies in the area of Iran’s aging population, no research has been taken on aging with an emphasis on Iranian culture and the role of design in the elderly’s social interactions. This research addresses the concept of “Respect”, as one of the key cultural characteristics of the Iranian, with regards to the concept of SA. A group of 25 aged male and female peoples voluntarily participated in the study. Both structured & non-structured in-depth interviews were administered to see if the idea of “respect” can be traced in their utterances. The results provide some support for the elderly’s definition of being successful, on the basis of retaining social respect & dignity. Accordingly, a conceptual urban furniture was also developed for sharing their very own life experiences with the younger groups. This product, in turn, is believed to facilitate more interactions for the elderly, contributing to their physical and social well-being