بررسي كهن الگوي آب و كمان كشي در داستان رستم و اسفنديار از منظر آيكونولوژي

Study the archetype water and archery in the story of Rostam and Esfandiar from the Perspective of iconology

بنابر روايت فردوسي در شاهنامه، اسفنديار روئين تن است اما رستم با پرتاب تيري او را به كام مرگ مي كشاند. در اساطير ايران كمان كشي از خويشكاري هاي مهم ايزدان باران آور محسوب مي گردد و چنين كنشي در پيوند با عناصري همچون سيمرغ، روئين تني، درخت گز و ... مي تواند يادآور مفاهيم رايج اساطيري در اين زمينه باشد. هدف از تدوين اين مقاله نيز، رمزگشاييِ نمادپردازي هاي صورت گرفته در ارتباط با كمان كشي و عنصر آب در اين داستان با استفاده از روش آيكونولوژي است، كه در مطالعات هنر، به شناسايي تصاوير مكرر در فرهنگ جوامع و پيگيريِ استمرارِ آن در تصوير و نوشتار مي پردازد. بيان مسئله در اين مقاله شناسايي عناصر نمادين در پيوند با كمان كشي از سوي رستم با تاكيد بر عنصر آب است. روش تحقيق توصيفي – تحليلي و داده ها از طريق منابع كتابخانه اي و تصاوير نيز از طريق فضاي مجازي و منابع كتابخانه اي جمع آوري شده است. نتايج نشان مي دهد كه كمان كشي در اين روايت به عنوان كهن الگويي پر تكرار در جغرافياي اساطيري اقوام هندواروپايي، بار ديگر تضاد ميان نيروهاي خير و شر در ارتباط با آئين هاي باران آور را به تصوير مي كشد.

The purpose of this paper is made using approach iconology to decode the symbolism associated with the water element and archery in the story of Rostam and Esfandiar. Tales Ferdowsi, Esfandiar invulnerable, but Rustam with using the help of Phoenix realize the esfandiar weakness and with arrow shooting kills him. In Iranian mythology, archery is the important task of rainy gods and Appear that the action by rustam refer to the popular mythological concepts in this field. Since mythological forms or archetypes in the context of creative imagination, appear in the narrative epic, As a result, ideas and abstract images of epic narratives can find a symbolic way and The access to the deep meanings behind them it will not be possible except through decoding symbolic elements. The iconology approach is the artistic studies to identify the repeated images of cultural continuity and follow it looks in the picture and the text. The problem described in this article is to identify a symbolic link the archery with the emphasizing the element of water. The research is descriptive – analytical, data collected through the library and images collected through the library and cyberspace resources . The results show that the narrative archery as the archetypal suicide frequent in mythological geography of Indo-European peoples, Once again depicting, the conflict between the forces of good and evil in connection with the rituals rainy.