بررسي اثر عصاره ريشه شيرين بيان بر ميزان قند خون در موش‌هاي ديابتي ناشي از تزريق استرپتوزوتوسين

چكيده زمينه و هدف: شيرين بيان يك داروي گياهي است كه در طب سنتي خواص زيادي براي آن ذكر گرديده است. از آن جايي كه ريشه اين گياه بسيار شيرين مي‌باشد در صورتي كه قادر به كاهش قندخون باشد و يا حداقل افزايش ندهد مي‌تواند جهت درمان و يا تغذيه بيماران ديابتي مورد استفاده قرار گيرد. مطالعه حاضر جهت پاسخگويي به اين سؤال كه آيا شيرين بيان مي‌تواند تأثيري بر كاهش قند خون داشته باشد، انجام شد. مواد و روش‌ها: اين مطالعه تجربي بر روي 8 گروه مـوش بالغ نر با وزن 250-200 گرم انجام شده و 5 گروه از موش‌ها با تزريق 55 ميلي‌گرم بر كيلوگرم از داروي استرپتوزوسين ديابتي شدند و موش‌هايي كه قند خون آن‌ها بالاتر از 250 ميلي‌گرم بر دسي‌ليتر بود وارد مطالعه گرديدند. به 3 گروه از موش‌هاي ديابتي و سه گروه از موش‌هاي سالم روزانه 100، 200 و300 ميلي‌گرم بر كيلوگرم عصاره شيرين بيان با لوله دهاني حلقي به مدت 35 روز خورانده شد. به يك گروه از موش‌هاي ديابتي انسولين NPH به ميزان 4 واحد تزريق شد و گروه ديگر نيز ديابتي بدون انجام درمان خاص، در نظر گرفته شد. قند خون موش‌ها در روزهاي صفر، هفت، چهارده، بيست و يك و سي و پنج اندازه‌گيري گرديد. يافته‌ها: در اين بررسي مشاهده ‌شد كه دوز 100 ميلي‌گرم بر كيلوگرم ريشه شيرين بيان بر ميزان قند خون در روزهاي مختلف تأثيري نداشته ولي دوز 200 ميلي‌گرم‌ بر كيلوگرم در روزهاي مختلف آزمايش (7،14،21،35) و دوز 300 ميلي‌گرم‌ بر كيلوگرم در روز 7 و 35 باعث كاهش سطح قند خون به طور معني‌دار شده است. نتيجه‌گيري: نتايج نشان داد كه عصاره ريشه شيرين بيان قند خون را در موش‌هاي سالم تغيير نمي‌دهد ولي در موش‌هاي ديابتي قند خون را كاهش مي‌دهد و مي‌توان نتيجه گرفت كه عصاره ريشه شيرين بيان احتمالاً مي‌تواند به عنوان درمان و يا يك شيرين كننده براي بيماران ديابتي پس از كارآزمايي باليني بيشتر مورد استفاده قرار گيرد. واژه‌هاي كليدي: قند خون، ريشه شيرين بيان، استرپتوزوسين، ديابت شيرين