وضعيت پراكندگي ليشمانيوز جلدي در استان مازندران 1388-1396

Dispersal Status of Cutaneous Leishmaniasis in Mazandaran Province, 2009-2017

سابقه و هدف: ليشمانيوزها طيفي از بيماري‌ها هستند كه به صور جلدي، جلدي- مخاطي و احشائي بروز مي‌كنند و توسط گونه‌هاي پشه خاكي منتقل مي‌شوند. ليشمانيوز جلدي به عنوان يكي از معضلات مهم بهداشتي در ايران محسوب مي‌شود. مطالعه حاضر به منظور تعيين وضعيت پراكنش مكاني و زماني ليشمانيوز جلدي در شهرستان هاي استان مازندران بر اساس سامانه اطلاعات جغرافيايي انجام گرفت. مواد و روش‌ها: اين مطالعه توصيفي-تحليلي گذشته‌نگر بر اساس اطلاعات دموگرافيك و اپيدميولوژيك ثبت شده از بيماران مبتلا به ليشمانيوز جلدي در نظام مراقبت بيماري حوزه معاونت بهداشتي طي سال‌هاي 1396-1388 در دانشگاه علوم پزشكي مازندران انجام گرفت. با استفاده از اطلاعات ثبت شده از بيماران، پراكنش زماني- مكاني بيماري در شهرستان‌هاي مختلف استان مازندران با استفاده از نرم‌افزار ArcGIS10.4 ترسيم شد. يافته‌ها: به طور كلي تعداد بيماران مبتلا به ليشمانيوز جلدي طي سال‌هاي مورد مطالعه 378 نفر بود. بيش‌ترين تعداد بيمار در شهرستان ساري (71 مورد) و كم‌ترين موارد در شهرستان عباس‌آباد (2 مورد) مشاهده شد. بيش‌ترين موارد در شرق و كم‌ترين موارد در غرب استان به ترتيب 182 و73 نفر گزارش شده است. ميزان بروز در غرب استان كم‌تر از نواحي مركزي و شرق استان بود. استنتاج: با توجه به نتايج اين تحقيق و پراكندگي ليشمانيوز جلدي در ايران و شرايط استان مازندران از نظر فعاليت‌هاي كشاورزي، دامداري و مهاجرپذير بودن منطقه، اين بيماري مي‌تواند معضل مهم بهداشتي مطرح شود و بايد جهت كنترل بيماري برنامه‌ريزي‌هاي لازم انجام شود.

Background and purpose: The leishmaniases are a group of diseases that appear as cutaneous, mucocutaneous, and visceral leishmaniasis, transmitted by different species of sand flies. Cutaneous leishmaniasis (CL) is considered as a major public health problem in Iran. The current study was carried out to determine the spatial and temporal distribution of CL in Mazandaran Province, Iran according to Geographical Information System (GIS). Materials and methods: This retrospective descriptive study was carried out according to demographic and epidemiologic data collected from patients diagnosed with CL during 2009-2017 recorded in Health deputy of Mazandaran University of Medical Sciences. The spatial and temporal distribution of CL in different cities of Mazandaran Province was mapped using ArcGIS 10.4 software. Results: The number of patients with CL was 378 during the years studied. The highest and lowest numbers of CL patients were seen in Sari and Abbas Abad, respectively (n=71, n=2, respectively). Most of the cases (n= 182) were reported in east of Mazandaran and the least number of cases (n= 73) were observed in the west of province. The incidence rate in the west of the province was lower than that of the center and east of the province. Conclusion: Distribution of CL in Iran, agricultural activities, livestock breeding, and migratory status in Mazandaran Province call for appropriate planning to control this disease.