بررسي نمايه توده بدن در زنان روستايي استان كرمان و ارتباط آن با فراسنج هاي خوني وضعيت آهن

Assessment of body mass index and its relationship with iron status indices among women in rural areas of Kerman province, Iran

سابقه و هدف: ارتباط بين چاقي با بروز انواع بيماري‌هاي مزمن كاملاً شناخته شده است. همچنين نتايج برخي از مطالعات حاكي از ارتباط بين اندازه‌هاي تن سنجي بدن با فراسنج‌هاي خوني وضعيت آهن است. بر اين اساس، مطالعه حاضر با هدف تعيين وضعيت نمايه توده بدن (Body Mass Index-BMI) زنان غيرباردار و غيرشيرده در سنين باروري (45-20 سال) ساكن روستاهاي استان كرمان و شناسايي ارتباط آن با فراسنج‌هاي خوني وضعيت آهن انجام گرفت. مواد و روش‌ها: به اين منظور تعداد 370 نفر از زنان واجد شرايط به روش نمونه‌گيري تصادفي خوشه‌اي انتخاب گرديدند. پس از انتخاب نمونه‌ها، از هر يك توسط پرسش‌نامه مصاحبه به عمل آمد و مشخصات دموگرافيك و اطلاعات مربوط به سابقه بيماري و باروري گردآوري شد. اندازه‌هاي تن سنجي شامل قد و وزن اندازه گيري و BMI محاسبه گرديد. سپس 10 ميلي‌ليتر خون وريدي غير ناشتا گرفته شد و فراسنج‌هاي خوني وضعيت آهن با اندازه‌گيري غلظت هموگلوبين و فريتين و درصد هماتوكريت ارزيابي گرديد. يافته‌ها: بر اساس يافت‌هاي مطالعه، ميانگين BMI زنان مورد مطالعه معادل Kg/m2 3/24 بود كه در محدوده طبيعي مي‌باشد. همچنين، 7/19 درصد و 9/15 درصد از زنان مورد بررسي به ترتيب دچار اضافه وزن و چاقي بودند. ميانگين BMI با افزايش سن (0001/0>p) و تعداد بارداري‌ها (002/0>p ) بطور معني‌داري افزايش يافت. همچنين بين BMI با سن (32/or= ، 0001/0 p<) و تعداد بارداري‌ها ( 26/or= ، 003/0 p< ) همبستگي مثبت معني دار وجود داشت. ميانگين غلظت هموگلوبين و فريتين پلاسما بين چاركهاي مختلف وزن و BMI تفاوت معني‌دار داشت. همچنين اختلاف بين ميانگين درصد هماتوكريت در چارك‌هاي مختلف BMI معني دار بود (05/0>p). نتيجه گيري: اضافه وزن و چاقي از جمله مشكلات بهداشتي بين زنان روستايي استان كرمان مي باشد كه در كنار به اجرا درآوردن برنامه‌هايي جهت پيش‌گيري از موارد ابتلا به چاقي و اضافه وزن، پيش‌گيري از افزايش احتمالي ذخاير آهن در زنان چاق در سنين باروري نيز بايد مورد توجه قرار گيرد.

Introduction: Prevalence of obesity has increased steadily and markedly in both Westernized and non-Westernized countries. Few studies have examined the relationship of anthropometric indices with iron status indices. The objective of the present study was to assess the body mass index (BMI) status and its relationship with iron status indices among reproductive age group women in rural areas of Kerman province, Iran. Materials and Methods: In this cross-sectional study, 370 reproductive age group women (20-45 years old) were selected. General information data were gathered from each person using questionnaires and face-to-face interviews. Body weight and height was measured for each subject and BMI was calculated. Venous blood samples were drawn from subjects and plasma separated. In the study, iron status was assessed by measuring the concentrations of hemoglobin, plasma ferritin and hematocrit. Data were analyzed using one-way analysis of variance (ANOVA) and pearson's correlation coefficient tests. Results: The mean BMI of subjects was 24.3 Kg/m2. 19.7% and 15.9% of subjects were overweight and obese respectively. Mean BMI significantly increased with age (p<0.0001) and number of pregnancy (p<0.002). Furthermore, BMI was positively associated with age (r =0.32, p<0.0001) and number of pregnancy (r = 0.26, p<0.003). Mean hemoglobin and plasma ferritin concentrations were significantly greater in higher weight and BMI quartiles. The hematocrit was also significantly greater in higher BMI quartiles. Conclusion: From these observations, it is concluded that obesity and overweight are important nutritional problems in rural women in Kerman province. In addition, obese women had higher iron stores than did the non-obese women. Therefore, obese reproductive age women are at low risk of depleting iron stores.