بررسي اثر آموزش بر رفتار زنان خانوار در زمينه مصرف روغن ها و چربي ها

Effects of educational intervention on women’s behaviors in utilization of oils and fats

سابقه و هدف: مطالعه رفتار خانوارها در زمينه مصرف روغن‌ها و چربي‌ها، در پيش‌بيني وضعيت سلامت جامعه از جايگاه مهمي برخوردار است. هدف اين مطالعه بررسي اثر آموزش بر رفتار زنان خانوارهاي تحت پوشش مراكز بهداشتي درماني تدين و فاميلي شهر سمنان در زمينه مصرف روغن‌ها و چربي‌ها بوده است. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه مداخله‌اي از نوع قبل و بعد، به ترتيب قبل و بعد از مداخله 253 و 255 خانوار با روش تصادفي خوشه‌اي انتخاب و اطلاعات با استفاده از پرسش‌نامه جمع‌آوري گرديد. فعاليت‌هاي مربوط به مداخله شامل سخنراني، نصب تراكت، توزيع پمفلت و چاپ مطالب آموزشي در روزنامه محلي بوده است. يافته‌ها: روغن جامد نباتي اولويت اول روغن مصرفي اكثريت خانوارها به ترتيب قبل و بعد از مداخله براي پخت غذاهاي غير سرخ كردني، 4/56 درصد و 8/36 درصد و براي غذاهاي سرخ كردني 8/60 درصد و 7/32 درصد، بوده است. بعد از آموزش، استفاده از روغن مايع معمولي و نيز روغن مخصوص سرخ كردني براي تهيه غذاهاي غير سرخ كردني و سرخ كردني افزايش نشان داده است (001/0 p< ). بعد از مداخله، درصد خانوارهايي كه هنگام تميز كردن گوشت، چربي مرئي آنرا هميشه حذف نموده از 52 درصد به 5/62 درصد افزايش پيدا كرد (01/0 p<). بعلاوه، بعد از مداخله بردرصد افراد معتقد به مضر بودن روغن جامد نباتي افزوده شده است (028/0 p<). نتيجه‌گيري: نتايج اين مطالعه نشان داد كه مداخله آموزشي مي تواند در افزايش دانش و اصلاح رفتار خانوارها در زمينه مصرف روغن ها و چربي ها موثر واقع شود. لذا اجرا و استمرار اين برنامه ها بايد مورد توجه سيستم بهداشتي باشد.

Studying the practice of families on fats and oils consumption has an essential role in determination of health status in a community. Here, we invesyigated the effect of educational intervention on women’s behavior about oils and fats consumption in Tadayon and Family health centers in Semnan, Iran. Materials and Methods: In this study, 250 and 255 families were selected by the coincidental cluster sampling, before and after intervention, respectively. Data were collected by questionnaire via of interview. The intervention consisted of speeches, installation mentioned in the leaflet, leaflet distribution and printing educational materials in the local newspaper. Results: In the majority of families, the first preference of oil for preparation of non fried foods (56.4 vs. 36.8, before and after intervention, respectively) and fried foods (60.8 vs. 32.7, before and after intervention, respectively) was solid hydrogenated vegetable oil. After training, the use of conventional liquid oil and frying oil for the preparation of fried and non-fired foods was increased significantly (p<0.001). After intervention the percent of subjects who removed the visible fat from red meats was increased from 52% to 62.5 % ( p<0.01). In addition, after intervention the percent of people believed to be harmful usage of hydrogenated oil was increased (p<0.028). Conclusion: The results of this study showed that educational interventions can increase knowledge and correct behaviors of families in the field of oils and fats consumption. Therefore, implementation and continuation of these programs should be regarded in the health system.