خستگي مرتبط با سرطان در مبتلايان به سرطان پستان تحت شيمي‌درماني

Cancer-related fatigue in breast cancer patients under chemotherapy

سابقه و هدف: خستگي يكي از شايع‌ترين علائم ناتوان‌كننده در بيماران سرطاني است. خستگي ممكن است به‌وسيله خود بيماري، درمان‌هاي مرتبط با آن يا ساير علائم فيزيكي و يا شرايط منتج از بيماري ناشي شود. اين بررسي با هدف تعيين فراواني خستگي در بيماران مبتلا به سرطان پستان و ارتباط آن با برخي از عوامل جمعيت شناختي و كلينيكي طرح‌ريزي و اجرا شده است. مواد و روش‌ها: اين مطالعه مقطعي روي 119 بيمار مبتلا به سرطان پستان كه به‌طور تصادفي انتخاب شده بوده‌اند انجام شد. نسخه فارسي دو پرسش‌نامه QLQ-C30 و QLQ-BR23 مورد استفاده قرار گرفته است. از روش‌هاي تك متغيره و رگرسيون خطي چند متغيره براي تعيين عوامل مؤثر بر خستگي استفاده شده است. يافته‌ها: در مجموع 78% از بيماران احساس خستگي را به درجات مختلفي تجربه كرده بودند. ميانگين نمره خستگي 91/26±74/41 بود. از ميان حيطه‌هاي عمل‌كردي خستگي تأثير بسيار زيادي بر عمل‌كرد اجتماعي افراد داشت. تحليل رگرسيون خطي نشان داد كه درد، كاهش اشتها، تصوير بدني و نوع درمان از مهم‌ترين عوامل مؤثر بر خستگي محسوب مي‌شوند. نتيجه‌گيري: به‌طور كلي، خستگي در بيماران مبتلا به سرطان پستان يك مشكل بسيار شايع و مهمي است كه كيفيت زندگي آنها را به‌طور چشم‌گيري تحت تأثير قرار دهد. لذا انجام مداخلات لازم جهت كاهش خستگي توسط پزشكان در بهبود كيفيت زندگي اين بيماران موثر است.

Fatigue is a common and frequently disabling symptom in cancer patients. Fatigue may be caused by the disease itself, by treatment for the disease, by physical symptoms or conditions resulting from the disease or its treatment. The aim of this study was to assess fatigue and related factors in breast cancer patients. Material and Methods: We conducted a cross-sectional study on 119 random samples of breast cancer patients. The Iranian version of QLQ-C30 and QLQ-BR23 questionnaires were used. Univariate methods and multiple regression analysis were performed to identify predictors of fatigue. Results: Overall, 78% of the patients indicated that they were experiencing fatigue to some degree. The mean score on the fatigue subscale was 41.74±26.91.Of all functional subscales, fatigue showed the strongest influence on social functioning. Linear regression analyses showed that total fatigue was best predicted by pain, appetite loss, body image and type of treatment. Conclusion: Our results support the notion that fatigue in cancer patients is a major problem, which deserves yet more attention from health professionals, and that quality of life in cancer patients might be improved markedly by interventions that effectively reduce fatigue.