اثرات استفاده از گندم عمل‌آوري شده به روش‌هاي مختلف بر عملكرد رشد و قابليت هضم مواد مغذي در بره‌هاي پرواري

Effects of using chemical and physical processed wheat on the performance, chemical composition and nutrients digestibility in fattening lambs

سابقه و هدف: گندم يكي از محصولات غالب كشت در ايران مي‌باشد كه مي‌تواند در تغذيه دام مورد استفاده قرار گيرد. استفاده از اوره به عنوان منبع ازت و در تركيب با هيدروكسيدسديم و فرمالدئيد مي‌تواند به صورت آهسته رهش مورد استفاده ميكروارگانيسم‌ها قرار گيرد. از طرفي فرآوري‌هاي مختلف فيزيكي مي‌تواند بر تجزيه‌پذيري مواد مغذي آن در شكمبه و همچنين قابليت هضم آنها در قسمت‌هاي بعدي شكمبه اثر گذار باشد. بنابراين هدف از اين مطالعه بررسي اثرات فرآوري‌هاي مختلف گندم بر تركيبات شيميايي، عملكرد رشد و قابليت هضم در تغذيه بره‌هاي پرواري مي‌باشد. مواد و روش‌ها: تعداد 30 راس بره نر نژاد افشاري با ميانگين وزن اوليه 3±31/21 كيلوگرم مورد استفاده قرار گرفت. اين آزمايش در قالب طرح كاملاً تصادفي با 6 تيمار شامل: 1- جيره شاهد: گندم كامل، 2-گندم آسياب شده، 3-گندم عمل‌آوري شده با اوره و هيدروكسيدسديم و آسياب شده، 4-گندم عمل‌آوري شده با اوره و فرمالدئيد و آسياب شده ، 5-گندم عمل‌آوري شده با اوره و هيدروكسيدسديم و پلت شده و 6-گندم عمل‌آوري شده با اوره و فرمالدئيد و پلت شده انجام گرفت. به هر تيمار 5 راس بره پرواري تعلق گرفت. 14 روز عادت پذيري و 84 روز دوره آزمايشي براي دام‌ها در نظر گرفته شد. از روز 80 از جيره‌هاي آزمايشي و مدفوع نمونه‌گيري شد و قابليت هضم ظاهري مواد مغذي با روش خاكستر نامحلول در اسيد اندازه‌گيري شد. يافته‌ها: نتايج آزمايش نشان مي‌دهد كه عمل‌آوري‌هاي فيزيكي-شيميايي گندم به شكل معني‌داري منجر به افزايش وزن روزانه بيشتر نسبت به تيمار بدون عمل‌آوري شد (0/05>P). همچنين تيمار پنجم (اوره + هيدروكسيدسديم+پلت شده) به شكل معني‌داري نسبت به تيمارهاي اول (بدون عمل‌آوري) و تيمار دوم (آسياب شده) افزايش وزن روزانه بالاتري نشان داد (0/05>P). از سويي نتايج نشان داد كه عمل‌آوري فيزيكي-شيميايي منجر به وزن‌گيري بالاتري در انتهاي دوره نسبت به تيمار بدون عمل‌آوري و تيمار به تنهايي آسياب شده، مي‌شود (0/05>P). نتايج حاصل از عمل‌آوري‌هاي فيزيكي- شيميايي گندم حاكي از عدم تاثير معني‌دار بر روي متوسط مصرف خوراك روزانه مي‌باشد ( 0/05P) و در پايان دوره‌ي پروار تيمارهاي پنجم (اوره+هيدروكسيدسديم+پلت شده) و ششم(اوره + فرمالدئيد + پلت شده) كمترين ضريب تبديل غذايي را به خود اختصاص دادند. عمل‌آوري هاي فيزيكي-شيميايي به شكل معني‌داري سبب بهبود قابليت هضم ماده خشك، فيبر نامحلول در شوينده‌ي خنثي، فيبر نامحلول در شوينده‌ي اسيدي و نشاسته دانه گندم شد (0/05>P) در عين حال تاثير معني‌داري بر قابليت هضم ماده آلي و پروتئين خام اين دانه غله نداشت (0/05

Background and objectives: The wheat as a main cultured grain in Iran can be used in animal nutrition. Urea as a nitrogen source combined with NaoH and formaldehyde can be slowly used by microorganisms. On the other hand, different physical processing methods can affect degradability of nutrients in the rumen and other parts of gastrointestinal tract. Therefore, the aim of this research was to study the effects of using wheat processed by different methods on the performance, chemical composition, and digestibility in fattening lambs. Materials and methods: Thirty Afshari-Dallagh male lambs with an initial body weight of 31.21 ± 3 kg were used in a repeated measure design for functional traits and completely randomized design for digestibility. Lambs were distributed into six treatments with five lambs each. Experimental treatments included: 1- whole wheat; 2- milling wheat; 3- milling wheat + 3.5% urea + 3.5 % NaoH, 4- milling wheat + 3.5% urea + 0.6% formaldehyde; 5- pelleted wheat + 3.5% urea + 3.5 % NaoH, 6- pelleted wheat + 3.5% urea + 0.6% formaldehyde. This study was carried out in an 84-day feeding experiment with a 14-day adaptation period. On the eightieth day of the study, feces and feed intake samples were collected to determine nutrient digestibility by acid insoluble ash method. Results: Results indicated that chemical-physical processing of grain wheat had significant effect in comparison to control group on daily weight gain of lambs (P<0/05). Moreover, average daily gain (ADG) of urea + NaoH + pelleting treatment was significantly higher than control and grinding treatments (P<0.05). On the other hand, results showed that gain at the end of the experimental period was significantly higher for chemical-physical treatments compared with control and grinding treatments (P<0.05). Result showed that chemical-physical processing of wheat grain did not affect dry matter intake during total feeding trial (P>0.05). Chemicalphysical processing improved feed conversion ratio compared to control and grinding treatments (P<0.05). At the end of the experimental period, chemical + pelleting treatment had the least feed conversion ratio (P<0.05). Chemical-physical processing effectively enhanced digestibility of dry matter, neutral detergent fiber, acid detergent fiber and starch of wheat grain (P<0.05) but digestibility of organic matter and crude protein did not affected (P>0.05). Conclusions: The result of this study showed that based on the positive effects of processing wheat on growth performance and digestibility of nutrients, suitable wheat processing can be effectively used as a source of energy for ruminants.