اثر جايگزيني دانه سويا فرآوري شده با كنجاله‌ سويا بر عملكرد، قابليت هضم و برخي فراسنجه هاي خوني و شكمبه اي در گاو شيري هلشتاين

Effects of substitution of processed soybean seed with soybean meal on performance, nutrient digestibility, and some blood and ruminal parameters in Holstein dairy cows

سابقه و هدف: فرآوري اقلام خوراكي گاه موجب افزايش بازده مصرف خوراك و نتيجتا عملكرد دام ها مي گردد. در گاوهاي شيري پر توليد نياز به پروتئين بيش از ظرفيت توليدي ميروارگانيسم هاي شكمبه است. از اين رو استفاده از منابع پروتئين عبوري، ضروري مي باشد. فرآوري حرارتي سويا موجب افزايش محتوي پروتئين عبوري خوراك مي شود كه نتيجه ي آن افزايش جذب پروتئين جيره در روده ي باريك (با حداقل تغييرات) و به طبع آن افزايش بازده استفاده از نيتروژن خواهد بود. مواد و روش ها: از نه راس گاو اصيل هلشتاين چند شكم زايش در قالب طرح گردان با سه تكرار استفاده شد. براي هر دوره در هر تيمار 3 راس گاو در نظر گرفته شد. آزمايش در 3 دوره 21 روزه شامل 14 روز عادت پذيري به جيره هاي غذايي و 7 روز دوره جمع آوري، نمونه گيري و ركورد برداري، انجام شد. اندازه گيري عملكرد توليد شير به صورت روزانه انجام شد. روزهاي 19 و 20 هر دوره، نمونه گيري از شير جهت تعيين چربي، پروتئين، لاكتوز و كل مواد جامد شير به عمل آمد. نيتروژن خون، شكمبه و شير در هر دوره نمونه گيري اندازه گيري شد. قاببليت هضم مواد مغذي، اسيديته ي شكمبه و فراسنجه هاي خوني گلوكز، نيتروژن اوره اي، پروتئين كل، تري گليسيريد و كلسترول خون مورد مطالعه قرار گرفت. يافته ها: جايگزيني دانه ي سوياي فرآوري شده با كنجاله ي سويا اثر معني داري بر ميزان مصرف ماده خشك و تغييرات وزن بدن نداشت. ميزان كل توليد شير، توليد شير تصحيح شده بر اساس 5/3 درصد چربي، كل مواد جامد، درصد چربي، درصد پروتئين، درصد لاكتوز و نيتروژن شير بين تيمارها تفاوت معني داري نداشت. اسيديته و نيتروژن آمونياكي شكمبه تحت تاثير تيمارها قرار نگرفت. قابليت هضم ظاهري ماده ي خشك، ماده ي آلي، پروتئين خام و الياف نامحلول در شوينده ي خنثي تحت تاثير تيمارها قرار نگرفت. غلظت فراسنجه هاي خوني گلوكز، نيتروژن اوره اي ، پروتئين كل ، تري گليسيريد و كلسترول بين گروه هاي مختلف آزمايشي يكسان بود. نتيجه: نتايج مطالعه ي حاضر نشان داد كه جايگزيني كنجاله ي سويا با دانه ي سوياي برشته شده و يا اكسترود شده منجر به بهبود عملكرد گاوهاي هلشتاين اواسط شيردهي نمي شود. پس جايگزيني دانه ي سوياي فرآوري شده با كنجاله ي سويا تنها در صورتي منطقي خواهد بود كه قيمت سوياي فرآوري شده از كنجاله ي سويا ارزان تر باشد و يا دانه ي سويا نسبت به كنجاله سويا، بيشتر در دسترس باشد.

Background and objectives: Feed processing may increase feed consumption efficiency and consequently animal performance. The requirement for protein in high yielding dairy cows is often more than the capacity of ruminal microorganisms. So using bypass proteins is important. Soybean processing causes rumen undegradable protein content to be increased, that could increase protein absorption in the small intestine, with least changes, and improve nitrogen utilization efficiency. Materials and methods: Nine multiparous Holstein cows, 571.4 ± 58 kg body weight, 117 ± 9 d milk production and 29.4 ± 8 kg milk production, were assigned to a change over experimental design. Treatments comprised basal diet + soybean meal, basal diet + roasted soybean seed, and basal diet + extruded soybean. Three cows in each period and group were considered as replicate. This experiment was carried out in three periods and each period last 21 days, 14 days of adaptation and seven days sampling and data collection. Milk production was recorded daily. On the nineteenth and twentieth day of each period, a sample of milk was collected in order to measure fat, protein, lactose, and milk total solids. Blood, milk and rumen nitrogen were measured in each sampling period. Rumen pH and blood parameters, glucose, urea nitrogen, total protein, triglyceride, and cholesterol, were assessed. Results: Substitution of processed soybean with soybean meal had no effects on dry matter intake and body weight. Total milk production, milk production as 3.5 % fat corrected milk, total solids, fat percent, protein percent, lactose percent and milk urea nitrogen were not different among treatments. Rumen pH and rumen ammonia nitrogen were not affected by treatments. Apparent digestibility of nutrients was not affected by substituting soybean meal. Blood glucose, urea nitrogen, total protein, triglyceride, and cholesterol were same among experimental groups. Conclusion: Results of present study showed that substitution of soybean meal with roasted or extruded soybean will not improve milk production of dairy cows in mid-lactation. So substitution of soybean meal with processed soybean is not reasonable unless soybean processing be less expensive than soybean seed oil extraction.