تاثير روان درماني مثبت گرا بر بهزيستي رواني و سخت رويي روان شناختي مادران كودكان با نيازهاي ويژه

The Effect of Positive Psychotherapy on Psychological Well-being and Hardiness in Mothers of Children with Special Needs

زمينه و هدف: حضور يك كودك داراي ناتواني يا بيماري، براي والدين و به­ خصوص مادران بسيار تنش ­آور است، زيرا كه آنها تنيدگي، احساس گناه، و خستگي بيشتري را تجربه مي­ كنند. تحقيق حاضر با هدف بررسي تأثير روان­ درماني ­مثبت­ گرا در افزايش بهزيستي­ رواني و سخت­ رويي­ روان شناختي مادران داراي كودك با نيازهاي ويژه انجام گرفت. روش: اين مطالعه از نوع نيمه ­آزمايشي و طرح پيش­ آزمون­ - پس­ آزمون با گروه ناهمسان بود. جامعه مورد مطالعه را مادران با كودكان با نيازهاي ويژه شهرستان رودسر در سال 1396 تشكيل داده بود كه با استفاده از روش نمونه­ گيري در دسترس، تعداد 30 نفر انتخاب و به طور تصادفي در دو گروه آزمايش و گروه گواه جايدهي شدند. هر دو گروه قبل از اجراي آموزش، مقياس ­هاي بهزيستي (ريف، 1989) و سخت­ رويي روان­شناختي (كوباسا، 1986) را تكميل كردند. گروه آزمايش طي 10 جلسه 90 دقيقه اي تحت روان درماني ثبت­ گرا قرار گرفتند اما گروه گواه هيچ مداخله ­اي دريافت نكرد. براي تحليل داده ­ها از روش تحليل كوواريانس استفاده شد. يافته ها: تحليل داده ­ها با استفاده از آزمون تحليل كوواريانس نشان داد نمرات گروه آزمايش در مقايسه با نمرات گروه گواه، در متغير بهزيستي ­رواني و سخت ­رويي­ روان شناختي به طور معناداري افزايش يافته است. نتيجه ­­­­­­­­­­­­­­­­­­گيري: بر اساس نتايج پژوهش حاضر، روان­ درماني­ مثبت­ گرا با ايجاد تفكرات و روان­ بنه­ هاي ذهني مثبت توانسته است شاخص ­هاي سلامت روان و كيفيت زندگي را در مادران كودكان با نيازهاي ويژه افزايش دهد.

Background and Purpose: The presence of a child with disability or disease is the source of a great deal of stress for parents, especially for mothers, because they experience more stress, feeling of guilt, and fatigue .The present study aimed at investigating the effect of positive psychotherapy on increasing the psychological well-being and hardiness in mothers of children with special needs. Method: This semi-experimental study was of pretest-posttest design with nonequivalent group. The research population consisted of mothers of children with special needs in Roodsar city of Iran in 2017. Using convenience sampling, 30 students were selected and randomly assigned to the experimental and control groups (15 students per group). Prior to the training, both groups completed the psychological well-being scale (Reef, 1989), and hardiness questionnaire (Kobasa, 1986). The experimental group underwent ten 90-minute sessions of positive psychotherapy, while the control group received no intervention. Analysis of covariance (ANCOVA) was used to analyze the data. Results: Data analysis by ANCOVA showed that the experimental group scored significantly higher than the control group in psychological well-being and hardiness (P < 0.05). Conclusion: Based on the results of the present study, positive psychotherapy can increase the mental health indices and life quality of mothers of children with special needs through developing positive thoughts and schemes.