توانبخشي اختلال طيف اوتيسم از طريق فناوري كمكي : مطالعه مروري نظامند

The Rehabilitation of Autism Spectrum Disorder through Assistive Technology: A Systematic Review

زمينه و هدف: اختلال­ طيف اوتيسم اختلال پيچيده عصب - تحولي است كه عملكردهاي مختلف فرد مبتلا را تحت تأثير قرار مي­ دهد، روي­ آوردهاي مداخله ­اي مختلف براي كمك به اين گروه از افراد مورد استفاده قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر، مطالعه مروري نظامند توانبخشي اختلال­ طيف اوتيسم از طريق فناوري كمكي است. روش: در اين پژوهش، با استفاده از كليدواژه ­هاي تخصصي فناوري‌ كمكي، فناوري آموزشي، و فناوري يادگيري در حوزه اختلال طيف اوتيسم و جستجوي آنها در پايگاه ­هاي اطلاعات پژوهشي تخصصي ايران و جهان در بين سال‌هاي 2017-1993، يافته ­ها و اطلاعات مورد نظر جهت دستيابي به هدف پژوهش مورد واكاوي قرار گرفت. يافته‌ها: طرح‌هاي تك ­آزمودني (با 48 درصد) بيشترين فراواني را در بين انواع مطالعات دارند. از بين 48 مقاله پژوهشي انتخاب شده، بيشتر پژوهش‌هاي انجام شده در ارتباط با كاربرد فناوري كمكي براي بهبود هر يك از مهارت‌هاي شناختي، رفتاري، و اجتماعي افراد داراي اختلال طيف اوتيسم هستند (هر كدام با فراواني 11). از بين فناوري‌هاي به‌كار برده شده، استفاده از نرم­ افزارهاي آموزشي در اختلال طيف اوتيسم از بيشترين فراواني (با فراواني 17) برخوردار بودند. مراكز استثنايي، و استفاده تركيبي از چندين موقعيت كارآموزي با فراواني مجموع 33 پژوهش، پركاربردترين موقعيت‌هاي كارآموزي هستند. به علاوه، سنجش انفرادي ­شده آزمودني‌ها، مشاركت خانواده، و پشتيباني مداوم به ترتيب در 25، 21، و 16 پژوهش مورد توجه قرار گرفتند. نتايج بيشتر پژوهش‌هاي انجام شده حكايت از اثربخشي مثبت فناوري كمكي در اختلال طيف اوتيسم دارند. نتيجه ­گيري: نقش جبراني براي توانبخشي ناتواني از طريق فناوري كمكي مانند الگودهي ويدئويي، واقعيت مجازي، سيستم ارتباطي تبادل تصوير، و روبات انسان نما، عامل اصلي در تبيين استفاده از جايگاه فناوري كمكي براي اختلال طيف اوتيسم است. بر اساس نتايج مطالعات مختلف انجام شده، بايد توجه داشت كه طراحي برنامه هاي فناوري كمكي در حوزه ­هاي ناتواني­ هاي تحولي و ارزيابي اثربخشي آن بر روي گروه افراد داراي اختلال­ طيف اوتيسم در ايران ضروري است.

Background and Purpose: Autism spectrum disorder is a complex neurodevelopmental condition that influences different functions of the individual. Several interventional approaches have been used to help this group of individuals. Present study aimed to systemically review the rehabilitation of autism spectrum disorder through assistive technology. Method: Searching the keywords of assistive technology, educational technology, and learning technology in the context of autism spectrum disorder in the specialized national and international research databases of years 1993 to 2017, the information concerning the research objective were collected and then analyzed. Results: Single-case research design has the highest frequency in all types of research (48 %). Most of the 48 research articles selected in the context of improving the cognitive skills and behavioral skills were related to the application of social assistive technology for individuals with autism spectrum disorder (each with a frequency of 11 %). Among the technologies applied, the educational software used for autism spectrum disorder was of the highest frequency (17 %). Centers for exceptional children and combined use of several training settings were the most applied training settings (33% in total). In addition, individualized assessment, family involvement, and ongoing support were studied in 25, 21, and 16 % of the articles, respectively. Results of most researches revealed the positive effectiveness of assistive technology for autism spectrum disorder. Conclusion: The complementary role of assistive technology including video modeling, virtual reality, picture exchange communication system, and humanoid robot for rehabilitation, is the main factor explaining their use for individuals with autism spectrum disorder. Results of different studies indicate that design of assistive technology programs in the arena of developmental disabilities and assessment of their effectiveness on the individuals with autism spectrum disorder in Iran is necessary.