تاثير برنامه آموزش توجه مشترك بر كنش‌هاي اجرايي و تعامل اجتماعي كودكان مبتلا به اوتيسم با كنش‌وري بالا

The Effectiveness of Joint Attention Training Program on Executive Functions and Social Interaction of Children with High Functioning Autism

زمينه و هدف: اوتيسم نوعي اختلال عصب­ شناختي تحولي است كه جبنه‌هاي مختلف تحول كودك را تحت ‌تأثير قرار مي‌دهد. نارسايي در توجه مشترك يكي از نخستين نشانه­ هاي تشخيص اختلال اوتيسم به حساب مي‌آيد. پژوهش حاضر با هدف بررسي تأثير آموزش توجه مشترك بر كنش‌هاي اجرايي و تعامل اجتماعي در كودكان با اختلال اوتيسم با كنشوري بالا انجام گرفت. روش: طرح پژوهش حاضر، نيمه‌آزمايشي از نوع پيش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه گواه بود. نمونه مورد مطالعه شامل 30 نفر از كودكان مبتلا به اوتيسم در دامنه سني پيش‌دبستاني شهر تهران در سال 1396 بود كه به شيوه نمونه‌گيري در دسترس انتخاب و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و گواه جايدهي شدند.آزمودني‌هاي گروه آزمايش به مدت 13 جلسه يك­ساعته، تحت مداخله‌ برنامه آموزش توجه مشترك قرار گرفتند. ابزارهاي مورد استفاده در اين پژوهش مقياس نمره‌گذاري اختلال اوتيسم گيليام (گارس، 1994)، پرسشنامه عصب­ شناختي كوليج (كوليج، 2002)، ونيمرخ مهارت­هاي اجتماعي اسكات بليني (2007) بودند. يافته‌ها: نتايج تحليل كوواريانس تك­ متغيري نشان داد كه بين گروه‌ها در كنش‌هاي اجرايي تفاوت معني دار وجود دارد ولي در تعامل اجتماعي تفاوت معنا­دار نيست. نتايج همچنين نشان داد كه ميانگين گروه آزمايش در كنش‌هاي اجرايي (41/06) بيشتر از ميانگين گروه گواه (48/93) است و در سطح 0/001 معني دار است. تفاوت بين ميانگين گروه آزمايش در تعامل اجتماعي (100/89) با گروه گواه (100/97)، معنادار نبود. نتيجه‌گيري: بر اساس نتايج پژوهش حاضر مي­توان نتيجه گرفت كه نارسايي در توجه مشترك يكي از ويژگي­هاي اصلي كودكان مبتلا به اوتيسم است و بهبود اين مهارت، سبب تسهيل تحول كوردك در ساير كنش­ها مي ­شود.

Background and Purpose: Autism Spectrum Disorder is a neurodevelopmental disorder that affects different types of childhood development. Joint Attention deficit is one of the first diagnostic symptoms of ASD. The purpose of this study was to investigate the effect of joint attention training on improving executive functions and social interaction in children with high functioning Autism. Methods: The present research was a quasi -experimental by pre-test-post-test design with control group. The sample included 30 children with autism in the pre-school age range of Tehran in 2017 who were selected through convenience sampling method and randomly assigned into two groups of experimental and control (15 children in each group). Experimental group received joint attention training program in 13 sessions for 60 minutes while the control group did not receive this intervention. The instruments used in this study were rating scale for Asperger’s syndrome and high-functioning pervasive developmental disorder (Garss, 1994), Coolidge neurobiology inventory (Coolidge, 2002), and autism social Skills profile (Scott Bellini, 2007). Results: The results of covariance analysis showed that there is a significant difference between the groups in executive functions, but there is no significant difference in social interaction. The results also showed that the average of the experimental group in the executive actions (46.06) was higher than the mean of the control group (48.93) which is significant at the level of 0.001. The difference between the mean of the experimental group in social interaction (100.89) and the control group (100.97) was not significant Conclusion: Based on the results of this study, it can be concluded that joint failure is one of the main characteristics of children with autism, and improving this skill will facilitate the development of other functions.