اثر قارچ هاي ريشه اي آربوسكولار برتغييرهاي فصلي برخي شاخص هاي رشدي و فيزيولوژيك پايه هاي رويشي سيب در يك خاك آهكي

Effect of Arbuscular Mycorrhizal Fungi on Seasonal Changes of Some Growth and Physiological Parameters of Apple Clonal Rootstocks in a Calcareous Soil

آزمايشي براي بررسي اثر همزيستي قارچ هاي ريشه اي آربوسكولار بر روند رشد و برخي ويژگي هاي فيزيولوژيكي چند پايه رويشي سيب در طول فصل رشد در يك خاك آهكي انجام شد. اين آزمايش با دو فاكتور پايه در سه سطح (پايه هاي (M(7), M(9 و (MM(106) و قارچ در چهار سطح (Claroideoglomus etunicatum ،Rhizophagus interaradices, Glomus versiforme) و شاهد به صورت فاكتوريل بر پايه طرح به طور كامل تصادفي در شرايط گلخانه انجام شد. شاخص هاي رشدي (ارتفاع و قطر گياه) و فيزيولوژيك (كلروفيل كل، فتوسنتز و تعرق) و همچنين مقدار كلونيزاسيون ريشه گياه در سه زمان (هفته هاي 11، 15 و 19 بعد از كاشت) در طول فصل رشد اندازه گيري شد. نتيجه ها نشان داد اثر تيمارهاي قارچ و نوع پايه ها بر تمامي شاخص هاي رشدي و فيزيولوژيك اندازه گيري شده در هر سه زمان معني دار بود. در بين قارچ ها، G. versiforme در بيشتر شاخص هاي اندازه گيري شده برتر از دو قارچ ديگر بود. در بين پايه ها، وزن تر شاخساره و همچنين ارتفاع (در دو اندازه گيري اول) در (MM(106 بيشتر بود ولي ارتفاع نهايي (M(7 بيشتر از بقيه بود. بيشترين و كمترين قطر نهال به ترتيب مربوط به (MM(106 و (M(7 بود. بيشترين مقدار كلرفيل، فتوسنتز و تعرق در پايه (M(9 مشاهده شد. بيشترين مقدار كلونيزاسيون ريشه در پايه (M(7 ديده شد. به نظر مي رسد با انتخاب پايه مناسب و همزيست كردن آن با قارچ هاي مايكوريزا مي توان دشواري ها ناشي از خاك هاي آهكي از جمله كم سبزينگي و كاهش رشد گياه را كاهش داد.

An experiment carried out to study the effects of arbuscular mycorrhizal fungi on growth and physiological parameters ofthreecommercialapple clonalrootstocks during growing season in greenhouse. This investigation was conducted with two factors, rootstock (M9, M7 and, MM106) and species of arbuscular mycorrhizal fungi (Glomus versiforme, Rhizophagus intraradices, Claroideoglomus etunicatum and, control) in a completely randomized design. Growth (including plant height and diameter and shoot fresh weight) and physiological (including total chlorophyll, photosynthesis, and transpiration) parameters as well as root colonization were measured in 11, 15 and 19 weeks after transplanting. Results showed that mycorrhizal treatments and rootstoks had significant effects on all measured parameters comparing to the control. It was also shown that the fungus Glomus versiforme performed better than other fungi having the highest records for almost all of the measured parameters. Among the rootstocks, MM106 performed the highest shoot fresh weight (as well as plant height in the first and second measurements) but the final height of M7 was more than MM106. The highest and the lowest plant diameter were observed in MM106 and M7, respectively. The highest chlorophyll content, transpiration and photosynthesis rate was measured in M9 but the highest root colonization was recorded in M7. It seems that choosing proper rootstocks and treating them with suitable arbuscular mycorhizal fungi could reduce adverse conditions of calcareous soils for apple trees.