ارزيابي خفتگي و تنژگي بذر زالزالك گونه Crataegus atrosanguinea

Evaluation of Seed Dormancy and Germination in Hawthorn (Crataegus atrosanguinea

زالزالك يكي از پايه هاي بذري متحمل به كم سبزينگي ناشي از كمبود آهن براي درختان به و گلابي در شرايط خاك هاي آهكي است. اما خفتگي دوگانه بذر، درصد پايين تنژگي و همچنين طولاني بودن مدت زمان اين فرايند براي توليد دانه ال پيوندي از دشواري هاي آن است. اين پژوهش با هدف برطرف نمودن خفتگي بذر زالزالك، افزايش درصد تنژگي بذرها و كاهش طول دوره تنژگي بذر اين گونه، به منظور كاهش طول دوره توليد دانهال و كاهش مدت زمان فرايند توليد نهال هاي پيوندي انجام شد. آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح به طور كامل تصادفي با 3تكرار انجام و اثر خراش دهي بذر با سولفوريك اسيد غليظ ( 98 %) در سه بازه زماني 0، 1/5 و 3 بررسي شد. همچنين تنژگي رويان اين گونه نيز در آزمايشگاه كشت بافت با استفاده از تركيب تيمارهاي چينه سرمايي با نيترات پتاسيم و جيبرليك اسيد بررسي شد. نتيجه ها نشان داد افزايش مدت زمان خراش دهي و تناوب دمايي سبب افزايش معني دار درصد تنژگي،ميانگين تنژگي روزانه، سرعت تنژگي (كاهش مدت زمان رسيدن تا 50 درصد تنژگي پاياني (T50) و شاخص بنيه بذر و همچنين كاهش ميانگين زمان لازم براي تنژگي بذر نسبت به تيمار شاهد شد. كاربرد چينه سرمايي و تيمارجيبرليك اسيد در غلظت 100 ميلي گرم در ليتر نيز موجب كاهش معني دار ميانگين زمان لازم براي تنژگي و افزايش درصد تنژگي، ميانگين تنژگي روزانه، شاخص تنژگي و شاخص بنيه بذر در آزمون تنژگي رويان گونه C. atrosanguinea شد.

Hawthorn is one of the crucial tolerant seedling rootstocks to iron deficiency chlorosis for quince and pear trees in calcareous soils. In this investigation, owing to double seed dormancy, low percentage of seed germination and producing seedling rootstocks, two factorial experiments in a completely randomized design with three replications were conducted to overcome seed dormancy in hawthorn. In the first experiment, the effect of seed scarification with concentrated sulfuric acid (98%) in three times period including 0, 1.5 and 3 hours and four warm-cold temperature treatments on C. atrosanguinea was investigated. In the second one, the germination of seed embryos of C. atrosanguinea were evaluated under different concentrations of potassium nitrate (0, 5000 and 10000 mg l-1) and gibberellic acid (0, 100 and 200 mg l-1) in vitro. The results of first experiment showed that the scarification time and temperature treatments, had significant effects in increasing germination percentage (GP), mean daily germination (MDG), length of hypocotyl and epicotyl, germination index (GI) and Seed viability index (SVI), and reduced the germination rate (T50) and mean germination time (MGT) compared to control. The results of the second experiment indicated that the aapplications of 100 mg l-1gibberellic acid, and 5000 mg l-1 of potassium nitrate significantly increased GP, MDG, GI, SVI and decreased T50 compared to the control.